Bilbao Zerbitzuak-ek urtean zehar doan eskaintzen duen kultur jarduera programaren barruan, Bilboko Udal Hilerriko Kaperak Iñaki Bermudez eta Yume Takasaki musikarien “Fantasie” saxofoi eta piano kontzertua hartu zuen joan den larunbatean, ikusmena zein entzumena musikari-bikote birtuosoaren talentutik urrundu ezinik egon ziren bertaratutako ikus-entzuleen gozamenerako.

Kapera Bermudezen saxofoiaren eta Takasakiren pianoaren magiaz bete zen ordubeteko kontzertuan. Kontzertuan estilo eta aldi desberdinetako obren programa zabala landu zen, Telemannetik saxofoiaren errepertorio klasikoaren gaur egungo konposatzaileenganainoko bidaia. Errezitaldiak kronologikoki nahastu zituen piezak, estilo desberdinak kontrastatzeko eta, horrela, errepertorio klasikoaren barruan hain ezaguna ez den instrumentu horren alderdi desberdinak erakusteko.

Ikus-entzuleen artean, Álvaro Pérez Alonso Bilboko Udaleko Osasun eta Kontsumo Arloko zinegotzi ordezkariak ez zuen hitzordua galdu gura izan. Interpreteen maila goraipatzeaz gain –“zentzumenetarako plazer handia izan da entzutea, are gehiago Kapera zoragarri honen babesean”–, Hiriko hilerri nagusiak artearen, historiaren, kulturaren eta ondarearen ikuspegitik duen balio handia ezagutzera emateko jendea erakartzeko Bilbao Zerbitzuak-ek urtean zehar doan eskaintzen dituen kultur jardueren programari balioa eman zion.

“Oraingo honetan, musikaren talentu gazteen babesarekin eta bultzadarekin lotu da, Iñakirekin eta Yumerekin, hain zuzen ere. Izan ere, kulturaren sustapena da Bilbao Zerbitzuak-en Bilboko hilerrirako kultur programako jarduera guzti-guztiekin lortu gura dugun helburuetako bat. Eta ikus-entzuleen begikotasunak, «Fantasie» kontzertu hau bezalako topaketa bereziak programatzera animatzen gaitu, Bilboko Hilerriaren bertsio aktiboena eta biziena erakutsiz. Eskerrak eman gura dizkiegu”, amaitu zuen Álvaro Pérez Alonsok.

Iñaki Bermudez saxofoi-jotzailearen eta Yume Takasaki piano-jotzailearen emanaldia, urtean zehar hiriko hilerri nagusiak artearen, historiaren, kulturaren eta ondarearen ikuspegitik duen balio handia ezagutzera emateko ikus-entzuleak erakartzeko helburuarekin Bilbao Zerbitzuak-ek doan eskaintzen duen kultur jardueren programaren barruan dago.

“Artearen eta kulturaren sustapena da beti gure helburua, oraingo honetan talentu gazteen babesarekin, bultzadarekin eta sustapenarekin lotuta”, azaldu du Álvaro Pérez Alonso Bilboko Udaleko Osasun eta Kontsumo Arloko Zinegotzi Ordezkariak.

Bilboko Udal Hilerriko Kaperak “Fantasie” saxofoi eta piano kontzertua hartuko du larunbat honetan, irailak 23, eguerdiko 12etan, Iñaki Bermudez eta Yume Takasaki musikarien eskutik.

Emanaldia, urtean zehar Hiriko hilerri nagusiaren artearen, historiaren, kulturaren eta ondarearen ikuspegitik duen balio ezagutzera emateko, jendea erakartzeko helburuarekin Bilbao Zerbitzuak-ek doan eskaintzen duen kultur jardueren programaren barruan dago. Oraingo honetan, musikaren talentu berrien laguntzari eta bultzadari lotuko zaio, gonbidatutako bikote artistiko gazteari, hain zuzen ere.

Kontzertuak estilo eta aldi desberdinetako obren egitarau zabala hartuko du, Telemannetik saxofoiaren errepertorio klasikoaren gaur egungo konposatzaileenganainoko bidaia. Errezitaldiak kronologikoki nahastuko ditu abestiak, estilo desberdinak kontrastatzeko eta, horrela, errepertorio klasikoaren barruan hain ezaguna ez den instrumentu horren alderdi desberdinak erakusteko.

Iñaki Bermudez (Sopela), bere ametsa egia bihurtuz, nazioarteko bakarlari ibilbidea eta ganbera musika uztartzen dituen saxofoi jotzaile klasiko profesional gaztea da. 2019az geroztik, Dadario Woodwinds artista familiako kide da, eta musikagilearen eta interpretearen arteko harremanean sakontzera zuzentzen du bere musika-lana; musikaz duen kontzeptua bere sortzailearen ezagutzatik ikusteko modua aurkitzera; eta horrek mundu fantastikoan murgiltzera darama. Bertan, bere sentimenduak agerian uzten ditu, obraren esentziari leial, betiere.

Bestalde, Yume Takasakik (Yokohama) oso txikitatik izan zuen harreman estua pianoarekin, lau urte zituenetik. Tokioko Musika Elkargoaren Bekaren laguntzarekin, 2015ean Yusuke Kikuchiren eta Tomoaki Yoshidaren klasera batu zen. 2019an lortu zuen lizentziatura, eta urtebete geroago, 2020an, Ganbera Musikako lizentziatura. 2018az geroztik, Parisko Musika eta Dantza Kontserbatorio Nazionalean ikasten du, eta zerbaitek definitzen badu, ganbera-musikarekiko duen grina da. Horrela, proiekzio handiko hainbat taldetako partaide da.

“Artearen eta kulturaren sustapena da Bilbao Zerbitzuak-en Bilboko hilerrirako kultur programaren barruko jarduera guzti-guztiekin lortu gura dugun helburuetako bat. Eta ikus-entzuleen begikotasunak, «Fantasie» kontzertu hau bezalako topaketa bereziak programatzera animatzen gaituen erantzun bikaina ematen digu. Eskerrak eman gura dizkiegu. Kontzertu horren bidez, gure babesa erakutsi gura diegu Iñaki Bermudez eta Yume Takasaki bezalako talentu gazteei” azaldu du Álvaro Pérez Alonso Bilboko Udaleko Osasun eta Kontsumo Arloko Zinegotzi Ordezkariak.

“Gainera, beti da plazerra hainbesteko historia biltzen duen Bilboko Hilerriko Kaperan berriro elkartzea, oraingo honetan, urtean zehar eskaintzen ditugun ikus-entzule guztientzako kultur jardueren programaren barruan ilusio bereziz itxaroten genuen doako topaketa ospatzeko, Bilboko Udal Hilerria bertsiorik aktibo eta bizienean ezagutzera emateko, jendea erakartzeko asmoz”, esanez parte hartzera animatzen gaitu Pérez Alonsok.

Klima-aldaketaren ondorioak gero eta nabariagoak dira, eta horietako bat muturreko beroa da. Bilbao Zerbitzuak gogorarazten du Bilboko Udalak babesleku klimatikoen sare bat duela, herritarrek erabil ditzaketen 130 gune edo eraikinez osatua, eta horietako bat Bilboko hilerria dela.

«Bilboko hilerriak, bere landaretza eta itzal ugariari esker, pertsonen sentsazio termikoa hobetzen du, bero-egunetan babes naturala izanik. Gainera, hainbat iturri ditu freskatzeko eta hidratatzeko», azaldu du Alvaro Perez Alonso Bilboko Udaleko Osasun eta Kontsumo Arloko zinegotzi ordezkariak.

Joan den uztailaren 8an Bilbao Zerbitzuak, Bizkaiko Elkarte Artistikokoarekin (Asociación Artistica Vizcaina) elkarlanean antolatutako Gaueko Bisita Antzeztuaren bigarren edizioa ospatu zen Bilboko Hilerrian. Ibilbidean zehar, bertaratutakoek istorioak eta pertsonaiak ezagutu ahal izan zituzten gauean egindako antzezpenen bidez, «guztion eskura Bilbao Zerbitzuak YouTubeko kanalean», gonbidatu du Bilboko Udaleko Osasun eta Kontsumo Arloko zinegotzi delegatu Álvaro Pérez Alonsok.

Bilbao Zerbitzuak, bilbotar guztiek esperientzia liluragarri horretaz gozatzeko aukera izatea nahi duenak, hasieratik amaierara grabatu zuen ibilbide osoa. «Zalantzarik gabe, ekitaldira joaterik izan ez zuten edo, besterik gabe, berpiztu nahi duten pertsona guztientzako aukera da».

Esperientzia honetan zehar, ikusleak Bilboko hiriaren parte izan ziren pertsonaia historikoen bitartez iraganak bizia nola hartzen duen lekuko dira. Bizkaiko Elkarte Artistikoko aktoreek honako pertsonaia hauek antzeztu zituzten: Santiago Herrero Ruiz, Man uhartean hilezkor bihurtu zen espainiar motoziklismoaren legenda; Gabriel Aresti Segurola, bilbotar idazle eta euskarazko poeta; Simón Cabido Gil, aktore eta umorista, Croqueta andrearen pertsonaiaren interpretazioagatik ospetsua; Casilda Iturrizar, Bilboko kale-izendegian bi kale dituen pertsona bakarra; Rafael Moreno Aranzadi (Pichichi) Athleticeko futbolaria; eta Recaredo Uhagón Vedia, Bide, Kanal eta Portuetako ingeniaria, Bilboko saneamendu-lanak egin zituena.

Bilboko Udal Hilerrian gaueko bisita antzeztuaren edizio berri bat egin zen bart. 80 lagunek parte hartu zuten Bilbao Zerbitzuak elkarteak antolatutako 2023ko Bilboko Udal Hilerriaren Kultur Egitarauaren barruan egindako topaketa honetan. Bart gaueko gauerako, Bizkaiko Arte Elkartearen laguntza izan zuen.

Bigarren urtez jarraian, Bilbao Zerbitzuak elkarteak Bilboko Udal Hilerrian antolatutako gaueko bisita antzeztuak interes handia piztu zuen Bilboko herritarren artean, eta hogeita hamasei ordu eskasetan osatu zen horretarako ezarritako edukiera. Eskertzen dugu kultur ekimen berri honek izan duen harrera bikaina, eta hilerri honen ondare garrantzitsua herritarrei erakusteko proiektuetan lanean jarraitzen laguntzen digu.

Esperientziaren helburua hileta-kultura gizartera modu berezian eta pedagogikoan hurbiltzea da. Parte-hartzaileek Bilboko Udal Hilerria zeharkatu zuten, misterioz betetako giroan murgilduz, Hiriaren historia bertako hilerri nagusian lurperatutako pertsonaien bitartez ezagutzeko.

Antzezpenen bitartez Bizkaiko Elkarte Artistikoko aktoreek bizitza eman zieten bertan atseden hartu zuten hainbat pertsonaia ospetsuri. Horrela, hainbat pertsonaia ezagunen historia kontatu zen, horien artean, Man uhartean hilezkor bihurtu zen Santiago Herrero Ruiz motoziklismoaren espainiarraren legenda; Gabriel Aresti Segurola idazle eta poeta bilbotarra; Simón Cabido Gil aktore eta umorista, Doña Croqueta pertsonaiaren interpretazioagatik ezaguna; José Espinosa Orive tenientea, 1925ean Rifeko gerran Malmusi mendian egindako erasoan hila; Casilda Iturrizar, Bilboko kale-izendegian bere izena duten bi kale dituen pertsona bakarra; Rafael Moreno Aranzadi (Pichichi) Athleticeko futbolaria; Recaredo Uhagón Vedia Bide, Kanal eta Portu ingeniaria, Bilboko saneamendu-lanak egin zituena, eta panteoi liluragarriak eta harrizko edo brontzezko estatuak dituzten beste hainbat pertsona famatu.

Bertaratutakoek ezusteko zirraragarria izan zuten: Bizkaia Elkarte Motoklasikoak, LUBE Elkarte Motoziklistaren ondorengoak, ekitaldian Agustín Heredia presidenteak ordezkatuta, Elkartearen bitxietako bat aurkeztu zuen gure Hilerrian, Santiago Herrerok hainbat txapelketatan parte hartu zuen LUBE motoa.

Gainera, 1902ko apirilaren 27an inauguratu zenetik gaur egun arte Bilboren historia astindu duen gertaera mingarrienetako baten historia ere kontatu zen, 1912an gertatutako Zabalguneko Zirkuko umeen tragedia. Narrazio hori musikaz lagunduta egin zen, ohiko bisita gidatuen eta performance artistikoaren arteko esperientzia hibridoa sortuz.

Bisita egiten zen bitartean, Bizkaiko Gurutze Gorriaren bi boluntariok eta ibilgailu batek osatutako taldearen laguntza izan ziren. Talde hori 20etatik 23etara egon zan bertan, ekitaldira bertaratzen diren pertsona guztien ongizatea bermatzeko.

Jarduera honen bigarren edizioa 21etan hasiko da eta ordu eta erdiko iraupena izango du hileta-kultura gizarteari modu berezi eta pedagogikoan hurbiltzeko.

Antzezpenen bitartez Bizkaiko Elkarte Artistikoko aktoreek bizitza emango diete bertan atseden hartzen duten hainbat pertsonaia ospetsuri.

Uztailaren 8an Bilboko hilerria modu berezian irekiko da. Gauez irekiko da, kandelen argitan, antzeztutako bisita gidatu batean. Bertan, laurogei pertsonak hiriaren hileta-historiara hurbiltzeko aukera izango dute, Bilbao Zerbitzuak-ek antolatutako ekimen horren bigarren edizioan. Bisita 21etan hasiko da eta ordu eta erdiko iraupena izango du.

Esperientziaren helburua hileta-kultura gizartera modu berezian eta pedagogikoan hurbiltzea da. Parte-hartzaileek Bilboko Udal Hilerria zeharkatuko dute, misterioz betetako giroan murgilduz, Hiriaren historia bertako hilerri nagusian lurperatutako pertsonaien bitartez ezagutzeko.

Antzezpenen bitartez Bizkaiko Elkarte Artistikoko aktoreek bizitza emango diete bertan atseden hartzen duten hainbat pertsonaia ospetsuri. Horrela, hainbat pertsonaia ezagunen historia kontatuko da, horien artean, Man uhartean hilezkor bihurtu zen Santiago Herrero Ruiz motoziklismo espainiarraren legenda; Gabriel Aresti Segurola idazle eta poeta bilbotarra; Simón Cabido Gil aktore eta umorista, Doña Croqueta pertsonaiaren interpretazioagatik ezaguna; Casilda Iturrizar, Bilboko kale-izendegian bere izena duten bi kale dituen pertsona bakarra; Rafael Moreno Aranzadi (Pichichi) Athleticeko futbolaria; Recaredo Uhagón Vedia Bide, Kanal eta Portu ingeniaria, Bilboko saneamendu-lanak egin zituena, eta panteoi liluragarriak eta harrizko edo brontzezko estatuak dituzten beste hainbat pertsona famatu.

Gainera, 1902ko apirilaren 27an inauguratu zenetik gaur egun arte Bilboren historia astindu duen gertaera mingarrienetako baten historia ere kontatuko da, 1912an gertatutako Zabalguneko Zirkuko umeen tragedia. Narrazio hori musikaz lagunduta egingo da, ohiko bisita gidatuen eta performance artistikoaren arteko esperientzia hibridoa sortuz.

Gurutze Gorriaren lankidetza

Bisita egiten den bitartean, Bizkaiko Gurutze Gorriaren bi boluntariok eta ibilgailu batek osatutako taldearen laguntza izango da. Talde hori 20:00etatik 23:00etara egongo da bertan, ekitaldira bertaratzen diren pertsona guztien ongizatea bermatzeko eta berehalako arreta behar duen edozein istripuri arreta emateko.

Kontuan hartzekoak

Bilboko Udal Hilerria bisitatzea esperientzia paregabea da, eta zenbait gogoeta garrantzitsu kontuan hartzea eskatzen du. Besteak beste:

Sarrerak izendunak dira eta erreserbaren titularrak adinez nagusia izan behar du. Bisita ez da 12 urtetik beherakoentzat gomendagarria; beraz, 12 eta 18 urte bitarteko adingabe batek joan gura badu, dagokion erantzukizuna bere gain hartuko duen heldu batekin joan beharko du.

Garrantzitsua da kontuan izatea, bisita egingo den lursailaren ezaugarriak direla-eta, ibilbideak irisgarritasunari dagozkion zenbait zailtasun izan ditzakeela, eta, beraz, pertsona guztiak ezin izango direla bertara joan. Gainera, hori dela eta, lurraren baldintzetara egokitzen diren oinetako erosoak eramatea gomendatzen da.

Jarduerara joan ahal izateko, Bilbao Zerbitzuaken webgunearen bitartez egindako erreserbaren baieztapena aurkeztu beharko da, eta hori barik ezingo da sartu.

Jarraitzeko, alferrikako atzerapenak saihesteko, Santimami auzoa 4, Zamudio/Derio helbidean dagoen Bilboko hilerriko ate nagusira gutxienez 15 minutuko aurrerapenarekin iristea komeni da. Hilerriko ate nagusia itxi egingo da 20:45etik aurrera eta itxita jarraituko du bisita amaitu arte.

Segurtasun- eta errespetu-arrazoiengatik, jarrera egokia izan beharko da ibilbidean zehar, eta erabat debekatuta egongo da hilobietara igotzea edo horietan esertzea, bai eta bisitak irauten duen bitartean erretzea ere.

Argazkiei dagokienez, bisitaldian irudiak, bideoak edo audio-grabazioak hartu ahal izango dira, betiere beste batzuen esperientzia edo ekitaldiaren garapen egokia kaltetzen ez badute. Aitzitik, debekatuta dago partikularren hilobiei argazkiak ateratzea aldez aurreko baimenik gabe.

Esperientzia horretan parte hartu gura dutenek Bilbao Zerbitzuak-en webgunearen bitartez erreserbatu beharko dute plaza. Plaza guztiak agortuta daudenez, itxaron-zerrenda batean izena eman daiteke dagoeneko sarrera duten pertsonek ekitaldira ezin direla joan ohartarazten badute.

Bilbao Zerbitzuak-ek antolatuta, uztailaren 8an, Bilboko Hilerrian egingo den bisita antzeztuaren beste edizio batean parte hartzeko izena emateko epea datorren asteartean, ekainak 20, irekiko da. Interesdunek Bilbao Zerbitzuak-en webgunearen bidez egin dezakete.

Kalitatezko zerbitzua eskaintzeko helburuarekin eta bertaratzen diren pertsonen gozamena ziurtatzeko, jarduera horren edukiera 80 pertsonara mugatuta egongo da. Horregatik, martxan dago joan ahal izateko kontagailua. Iaz lehen aldiz abian jarri zen esperientzia horretaz gozatzeko 80 plazetako bat eskuratzeko izena emateko epea, ekainaren 20ko (asteartea) 10etan irekiko da. Esperientziaren arrakastak, ekimena beste uda batez errepikatzera animatu du.

80 plazak bete ondoren, itxarote-zerrenda sortuko da, izena eman duten pertsonak bertaratu ezin badira, sarrerak itxarote-zerrenda horretako pertsonei esleitzeko.

Pedreñako Esther Gutiérrez Cifriánek irabazi du Bilbao Zerbitzuak elkarteak antolatutako Bilboko hilerriko aire zabaleko pintura azkarraren II. Lehiaketa, «Bilboko Hilerriko Klaustroa» lanarekin. Lehiaketa gaur, ekainak 3 larunbata, goiz osoan egin da, Bilbao Zerbitzuak Bilboko Udaleko Osasun eta Kontsumo Sailarekin elkarlanean 2023an Bilboko Udal Hilerriko kultur programazioaren baitan. Bigarren saria Leticia Gaspar Garcíak (Bilbo) sortutako «De los angeles» lanari eman diote, eta hirugarren saria Muriedasko (Kantabria) Zara García Saizek jaso du, «Nuestro destino» lanarekin.

Lehen saria lehen orbaneko akuarela argitsu bat da, konposizio orekatu eta orekatu bat, mugimendu sentsazioa zuena eta oso ondo konpondua dagoena. Bigarren saria Martinez de las Rivasen panteoia da. Olio-olioak tonu hautsiak ditu eta ondo orekatuta dago oinarrizko bi tonalitate berde eta urdinen gainean. Panteoiaren bolumena behar bezala islatzen du. Hirugarren saria olio bat da, argiaren erabilera egokiaren bidez hilerriko panteoietako baten irudikapen polita eskaintzen duena.

Laster iragarriko da noiz banatuko zaizkien sariak sarituei, eta non erakutsiko diren saritutako lanak katalogo digital batean. Katalogo hori Bilbao Zerbitzuak elkartearen webgunean egongo da eskuragarri.

Lehiaketa lagundu eta girotzeko, eguerdiko 12ak aldera, bertaratutakoek poesia errezitaldi batez gozatu ahal izan dute, Bizkaiko Elkarte Artistikoaren hiru rapsodaren eskutik. Irakurketarekin batera, Miren De Diego, a la viola eta Martín Barcelona artistek interpretatutako hainbat pieza musikal irakurri dira, tenore gisa eta baita pianoan ere.