Erribera Merkatuko sukaldaritza eskola koilarazko plater aberatsez beteko da uztailean. Lehen prestakuntzak Peruko gastronomian zentratuko da, uztailaren 2an. Arroza errezetak ere, denak harritzeko modukoak, bere hitzordua izango dute hilaren 5ean.

Thai eta asiar gastronomia ere presente egongo da Erribera Merkatuko sukaldaritza eskolako sutegietan uztailaren 6an eta 17an, edozein mahaikide txunditzeko errezetekin. Sukaldaritza euskalduna ere egongo da, sukalki eta marmitako ikastaroarekin hilaren 18an. Baina, hori baino lehen, kroketak maite dituztenek hilaren 13an antolatutako tailerrean parte hartu ahal izango dute.

Bakailaoa pilpilean, legatza saltsa berdean, txipiroia, atuna… Uda sasoiko produktuek zapore aberatsez beteko dute berriro Erriberako Merkatuko sukaldaritza eskola ekainean zehar. Izan ere, uda, eguzkia, beroa, familia eta lagunekin biltzea… une ezin hobea da mahaikideak errezetekin harritzeko.

Teknika tradizionalenak eta abangoardistenak ikasteko, udak dakarren arrain barietate handiari etekina ateratzearren, ekainean 4 ikastaro egingo dira bertako eta sasoiko produktuei txinpartak ateratzeko.

Zehazki, hauek izango dira Erriberako Merkatuko sukaldaritza eskolak eskainiko dituen ikastaroak:

• Ekainak 8, larunbata (11:00etan): Legatza
• Ekainak 11, asteartea (18:30): Txipiroia
• Ekainak 22, larunbata (11:00etan): Bakailaoa bizkaitar erara eta pil-pil erara
• Ekainak 28, ostirala (18:30): Hegaluzea eta hegalaburra

Ekainaren 14an, ostirala, Bilboko Udal Merkatu batzuek ordutegiak aldatuko dituzte irailaren 14ra arte, biak barne, uda garaian erosketak egitea errazteko.

Zabalguneko edo Traukoko udal-merkatuek ohiko ordutegiari eusten dioten bitartean, Deustukoak, Otxarkoagakoak, Labayrukoak eta Erriberakoak aldatu egingo dituzte. Deustuko merkatua, adibidez, 8etatik 14etara irekiko da astelehenetik larunbatera eta uztaileko ostiraletan 17etatik 20etara. Otxarkoagakoa ere 08:00etatik 14:00etara irekiko da astelehenetik larunbatera eta 17etatik 19:30era ostiraletan eta jai-bezperetan. Eta Labayrukoak 9etatik 14etara emango du zerbitzua astelehenetik larunbatera eta 17etatik 20etara astelehenetik ostiralera, salbuespen batekin: ostegunetan fruta-denda bakarrik egongo da irekita. Abuztuan zerbitzua hiru merkatuetan murriztuko da, Deustuan eta Otxarkoagan ostiral arratsaldeetan itxita egongo da eta Labayrun zuzenean ez da arratsaldeko zerbitzurik egongo.

Erriberako azoka, bestalde, 8etatik 14:30era egongo da irekita astelehenetik ostegunera, 8etatik 14:30era eta 17etatik 20etara ostiral eta jai-bezperetan, eta larunbatetan 8etatik 15etara.

Urtero bezala, udaberriak, sasoiko produktuekin, usain aberatsez eta kolore biziz bete ditu berriro Bilboko zazpi Udal Merkatuak: Erribera, Zabalgunea, Deustu, Labayru, Otxarkoaga eta Trauko. Dieta osasungarri baterako osagairik onenez gain, urtaro bakoitzeko zaporeak nabarmentzen dituzten produktu lokal ugari aurkitzen dira; Bilboko merkatuetan Km0 produktuen kalitatea nabarmentzen baita.

Garai honetako frutak eta barazkiak, hala nola marrubi mamitsuak, gerezi lehergarriak, orburu moldakorrak, zainzuri samurrak, babarrun berde goxoak, edo udan berezkoak diren beste batzuk, albarikoke gozoak esaterako, azoketako postuetako erakusmahaiak betetzen dituzte jada, sukaldaritza freskoa eta osasungarria maite dutenentzat benetako esperientzia gastronomikoa eskainiz. Baina ez hori bakarrik, adituen arabera sasoiko elikagaiak kontsumitzeak organismoa hobeto garatzen laguntzen duelako, bereziki beroa gehiago estutzen duen urte sasoi honetan. Baratzeko produktuez gain, Bilboko merkatuak ere nabarmentzen dira arrain eta itsaski freskoen eskaintza zabalagatik, tokiko ekoizleen haragiagatik, artisau-gaztengatik eta ogi eta gozoki tradizional ugariengatik.

Horregatik guztiagatik, Bilbao Zerbitzuak tokiko produktuen kontsumoa sustatzearen eta inguruko ekoizle txikiei laguntzearen aldeko apustua egiten du, tokiko ekonomia dinamizatzen eta bizimodu jasangarriagoa eta osasungarriagoa sustatzen lagunduz.

Maiatzean Erriberako Merkatu Eskolako sukaldaritza ikastaroak kontinente ezberdinetako gastronomian murgilduko dira bertaratutakoei zapore berriak aurkezteko. Izan ere, lehen prestakuntza maiatzaren 3an eta 10ean izango da (18:30ean) eta Asiako gastronomiaren zaleei zuzenduta egongo da, sushi errezeta goxoekin: makis, uramakis, nigiris, sushi en tempura eta futomaki.

Pikantea maite dutenentzat hilaren 8an (18:30ean) tako mexikar ikastaroa izango da. Saioan zehar, saltsa eta lau tako mota prestatuko dira: artzainari takoak, arrachera takoak, pibil kotxinita eta suaderoko takoak.

Azkenik, arrainen munduan murgildu nahi dutenek izokin- eta atun gorri-tartar ikastaroa izango dute eskura maiatzaren 25ean, 11etan.

Apirilaren 5ean, 18:30etatik aurrera, Erriberako Merkatuko Sukaldaritza Eskolak gourmet hanburgesa ikastaroa eskainiko du. Parte-hartzaileek behi zahar eta pulled pork hanburgesak egingo dituzte, besteak beste.

Erriberako Merkatuko Sukaldaritza Eskolako sutegiek aktibo jarraituko dute hurrengo egunean, apirilaren 6an. Kasu honetan, jardunaldia arrozei eskainiko zaie. Bertaratzen direnek arroza egiteko teknika eta errezeta berriak ikasiko dituzte hastapen ikastaro honetan: arroza ahatearekin eta gari-zainzuriekin; eta arroza txirlekin saltsa berdean.

Udaberriko sasoiko produktuek usain gozoz eta kolore biziz beteko dituzte Erriberako Merkatuko sukaldaritza eskola. Izan ere, apirilaren 2an eta 9an, 18:30etik aurrera, bertako eta sasoiko produktuei txinpartak ateratzeko sukaldaritza ikastaroa egingo da.

Hain zuzen ere, udaberriak dakarren barazki eta ortuko produktuei etekina ateratzeko, beste ikastaro gastronomiko bat izango da apirilaren 13an. Parte hartu nahi dutenek bi errezeta prestatuko dituzte: berenjenen currya eta brokoli entsalada, babarrunak eta edamame lima eta kokorekin. Prestakuntza 18:30ean hasiko da.

Arrainak eta itsaskiak protagonista izango dira berriro ere martxo honetan Erriberako Merkatuko sukaldaritza eskolan. Plater aberats bezain ikusgarriak prestatzen ikasi nahi dutenek Bilboko Goi Mailako Ostalaritza Eskolak (ESHBI) arrain eta itsaskiei buruz antolatu duen ikastaroan parte hartu ahal izango dute hilaren 5, 12, 19 eta 26an, 18:30ean.

Itsas munduak bere tokia izaten jarraituko du hilaren 16an, atun eta izokin marinatuen sukaldaritza ikastaroarekin. Bertaratzen direnek gatzez eta azukrez marinatuko dituzte arrainak, hau da, denbora jakin batez urperatu eta lehortu egingo dituzte, hainbat emaitza lortzeko. Zenbat eta denbora gehiago marinatu, orduan eta kontzentratuago geratuko da zaporea, baita lehorrago ere.

Baina arrain eta itsaskien ikastaroen aurretik, Peruko sukaldaritza-tailer bat egingo da Erriberako Merkatuko sukaldaritza-eskolan. Prestakuntza martxoaren 2an izango da, 18:30ean.

Merkatuko instalazio fotovoltaikoak 324 eguzki-panel ditu eraikineko 6 estalkitan, eta urtebetean 92,05MWh sortzea eta horietatik 79,98MWh kontsumitzea lortu du.

Horrela, Bilboko Udalak, Bilbao Zerbitzuak erakundearen bitartez, atmosferara 44 tona CO₂ gutxiago isuri du; 61 zuhaitz landatzearen baliokidea.

Bilboko Udalak, Bilbao Zerbitzuak erakundearen bitartez, Erriberako Udal Merkatuan egin zuen eguzki-instalazio fotovoltaikoak urtebete bete du dagoeneko; urtebetean, merkatuak kontsumitutako energia guztiaren % 30 aurreztu du, hasieran aurreikusitakoa baino % 5 gehiago. Hala aurreratu dute gaur goizean prentsaurrekoan Álvaro Pérez Bilboko Udaleko Osasun eta Kontsumo zinegotziak, Eduardo Lobato Iberdrolak Euskadin duen Merkataritza ordezkariak eta José Antonio Fernández Bilbao Zerbitzuetako gerenteak.

Sistema horrekin, aurrera egiten dugu Erriberako udal-merkatuaren deskarbonizazioan eta energia-kontsumoaren murrizketan. 2023ko martxoaren 26an abian jarri zenetik, 92,05 MWh-ko energia ekoitzi du. Horren % 86,9 merkatuan kontsumitu da, eta % 13,1 sarera itzuli da. Zehazki, merkatuak 267,18 MWh kontsumitu ditu: % 29,9 eguzki-plaketatik eta % 70,1 sare elektrikotik. Horrek esan nahi du % 40,8 murriztu dela 2022. urtearekin alderatuta zinegotziak adierazi duenez.

Merkatuko instalazio fotovoltaikoak 324 eguzki-panel ditu eraikineko 6 estalkitan, eta urtebetean, Bilboko Udalak, atmosferara 44 tona CO₂ gutxiago isuri du; 61 zuhaitz landatzearen baliokidea eta 37,37 tona ikatz aurreztea.

Gainera, ekimen jasangarri horrekin batera, merkatarien aparkalekuan argindarrez kargatzeko bi puntu bikoitz ipini ziren, 22kW-ko potentziakoak, eta, horri esker, azken miliako garraioa elektrifikatzen lagunduko da.

Erriberako udal-merkatuak babes berezia du, Bilboko Hirigune Historikoan dagoelako. Ekimen horri esker, orain, gure merkatua jasangarria da, eta ondare-balioa gordetzen du” zehaztu du Álvaro Pérezek. Instalazio hori bat dator Garapen Iraunkorrerako 2030 Agendarekin eta Garapen Jasangarrirako 17 Helburuekin.

Bestalde, Iberdrolak Euskadin duen merkataritza-ordezkari Eduardo Lobatok azpimarratu du proiektu hau “oso mugarri garrantzitsua izan dela guretzat, leku enblematikoa eta historikoa delako, eta garrantzi sozial handia duelako merkatarientzat eta bilbotarrentzat. Gainera, Bilboko Udalaren eta Iberdrolaren arteko akordioaren eta lankidetzaren adibide bat da. Batetik, soluzio energetiko berritzaile eta jasangarriak ekartzen ditugu, eta, haiek eraikitzeko, tokiko langileak kontratatzen ditugu, eta, bestetik, merkatarien eskura jartzen dugu erabat berriztagarria eta berdea den autokontsumoko energia, eta, horrela, deskarbonizazioan laguntzen jarraitzen dugu”.

Eguzki-plaken instalazio horrek bat egiten du Erriberako Merkatuaren eraginkortasun energetikoa hobetzen joateko gauzatutako beste jarduketa batzuekin (adibidez, 2022aren amaieran hotz industrialeko sistema berri bat ezarri zen merkatuan), eta horri esker, 2023an (2019arekin alderatuta) 38.037,43 euro aurreztu ziren, eta faktura % 53,8 murriztu da, erdia baino gehiago.

Uri jasangarriago baten alde

Instalazio horri iaz Zabalguneko eta Otxarkoagako udal-merkatuetan instalatutako eguzki-energiaren sistemak gehitu behar zaizkio. Izan ere, merkatu bi horien artean, instalazioek 1.616 metroko azalera dute eguzki-paneletan, eta horietatik 900 Zabalgunean egongo dira eta 716 Otxarkoagan. Autokontsumo moduan funtzionatzen dute, eta soberakina sarean sartzen da. Horrela, Zabalguneko merkatuan sortutako soberakinarekin Deustuko eta Traukoko merkatuak hornitzen dira, eta Otxarkoagako instalazioarekin Labayruko eta Erriberako merkatuak.

Instalazio horiek mugarri bat gehiago dira epe luzera berotegi-efektuko gasen emisioak murrizteko helburuak lortzeko hasitako bidean. Horretarako, energia-efizientziako neurriak bultzatuko dira; izan ere, energia-efizientzia % 31ra iritsi behar da 2030erako; energia-aurrezteak eta energia berriztagarrien sustapenak guztizkoaren % 32ko kuota lortu beharko dute; eta, horrez gain, badira 2030erako bete beharreko beste betebehar batzuk, hala nola, 1990arekin alderatuta, berotegi-efektuko gasen emisioak % 40 murriztea.

Babes bereziko eraikina.

Erriberako merkatuaren erakinak babes berezia du Bilboko Zazpi Kaleetan egoteagatik, Estatuko multzo historiko-artistiko izendatua izan baitzen azaroaren 9ko 3290/1972 Dekretuaren bidez, eta, ondoren, kultur ondasun kalifikatuaren deklarazioa erantsi zitzaion, gainera, monumentu multzoaren kategoria emanez, abenduaren 29ko 543/1995 Dekretu bidez.

Horiek horrela, duela urtebete pasatxo eguzki-plakak jarri ziren Erriberako Merkatuan, Zazpi Kaleak Birgaitzeko Plan Berezia Hiri Antolamenduko Plan Orokor berrira egokitzeko, aldaketak egin ondoren. Plan hori deskarbonizatu eta energia-kontsumoa murrizteko konpromisoaren barruan dago, eta eraikinaren tipologiatik eta historiatik eratorritako babes-sistema erabat errespetatzeko konpromisoa hartu zuen. Bilbao Zerbitzuak erakundeak eguzki-plaken instalazioak jartzearen eta martxan jartzearen aldeko apustua Euskal Autonomia Erkidegoko Jasangarritasun Energetikoari buruzko otsailaren 21eko 4/2019 Legearen ildotik doa. Izan ere, Lege horrek xedatzen duenez, 2030erako euskal administrazio publiko bakoitzak energia berriztagarriak aprobetxatzeko instalazio nahikoak izango ditu kontsumoaren % 32 hornitzeko.

Asiako gastronomiak leku bat hartu du Erriberako Merkatuko sukaldaritza eskolan. Oraingo honetan, Bilboko Goi Mailako Ostalaritza Eskolak (ESHBI) ramen ikastaro berri bat antolatu du plater honen zaleentzat. Formakuntza ostiral honetan, otsailak 2, arratsaldeko 18:30tan hasiko da eta bertaratutakoei shoyu ramen eta miso adarren ohiko errezetak hurbilduko dizkie.

Haragi mota ezberdinei zapore ikaragarriak ateratzen ikasi nahi dutenentzat ere ikastaro bat izango da otsailaren 6, 13, 20 eta 27an 18:30ean.

“Prestakuntza horiekin, bertaratzen diren pertsonek ramen zopa aberatsak egiten ikasiko dute, edozein tokitan arrakasta izateko. Eta haragi errezeta on bat batuz gero, arrakasta ziurtatuta egongo da”, adierazi du Álvaro Pérez Alonso Bilboko Udaleko Osasun eta Kontsumo Arloko zinegotzi ordezkariak.