Gastronomia lehiaketak, desfileak eta herri bazkariak izango dira jai batzordeak prestatutako egitarauan

Gaur goizean, Erriberako Merkatuko hallean, Itziar Urtasun Lankidetza, Bizikidetza eta Jaietako zinegotziak, udaleko ordezkariekin eta Bilboko Konpartsetako kideekin batera, Inauteriei hasiera eman die, Jai Batzorde Mistoak aurtengo jai-ediziorako prestatu duen egitaraua aurkeztuz. Parte hartzaile guztiak mozorrotuta eta inauteriez gozatzeko gogo handiarekin joan dira ekitaldira.

Bilboko inauteriak otsailaren 20tik 25era ospatzen dira. Aurretik, ordea, Koplen Lehiaketa egingo dute, otsailaren 15ean, larunbatean, 20: 00etan. Edozein taldek, konpartsak edo abesbatzak parte hartu ahal izango du, gutxienez 5 taldekide eta mozorrotuta doazenak. Eta otsailaren 16an, IX. Inauteri Ponche eta Tostada Lehiaketa izango da.

Gainerako jai egunei dagokienez, jende guztiarentzako ekitaldi ugariez gozatu ahal izango da. Besteak beste, kale antzerkiak, kontzertuak, fanfarreak, lehiaketa gastronomikoak, kalejirak …

Yolanda Díez Bilboko Udaleko Osasun eta Kontsumo Saileko Zinegotzi Eskuordetuak, Donostiako hornidura zentro ezaguneko gerentea Nerea Aramburu hartu du, Erriberako Merkatura gaur goizean egin duten bisitan.

Yolanda Díez Bilboko Udaleko Osasun eta Kontsumo Saileko Zinegotzi Eskuordetuak, Ana Collía Udal Saileko zuzendariak eta José Antonio Fernández de Celada Bilbao Zerbitzuak erakundeko gerenteak lagunduta, Donostiako San Martin Merkatu ezaguneko gerentea Nerea Aramburu eta Merkatuko zuzendaria Miren Celaya hartu ditu gaur goizean Erriberako Merkatuan. Donostiako hornidura zentro ezagunak, Bilboko Udal Merkatuen kudeaketa ereduaren aurreko interesa erakutsi du, eta hori izan da bisitaren zergatia.

“Oso inpresio trukaketa interesgarria eta aberasgarria izan da”. Hitz horiekin azaldu du Yolanda Diez Bilboko Udaleko Osasun eta Kontsumo Zinegotzi Ordezkariak Erriberako merkatuan goizeko 11:00ak aldera egin duten topaketa. Gainera, zinegotziak azpimarratu duenez, oso garrantzitsua da “Euskadiko hiriburuetako gainerako merkatu handiekin harremanak izatea eta estutzea, eta Donostiakoa, zalantzarik gabe, indartsuenetakoa da. Erakutsi duen interesak eta bisitak asko poztu gaituzte”.

Erriberako merkatuak 2019an 2.312.106 sarrera lortu ditu.

Urte berriarekin batera urtearen balantzea egitea tokatzen da, eta 2019an Erriberako Merkatuak 2.312.106 sarrera lortu ditu, aurreko urtean baino sarrera batzuk gutxiago. Nabarmendu behar da merkatuaren hileroko sarrera 192.676 dela. Aipatzekoa da jende gehien bildu duten hilabeteak abendua eta abuztua izan direla, eta, aldiz, sarrera gutxien izan dituzten hilabeteak urtarrila eta otsaila izan direla.

Erriberako merkatuak sarrerako ate bat baino gehiago ditu; beraz, bakoitzaren joan-etorria bereiztea errukarria da. 2019an, jende gehien sartu da Erribera kalean; izan ere, bisiten %47,37 horregatik sartu dira. San Antongo atetik, ordea, %27,07 sartu dira, eta, azkenik, Mercedeko sarreratik, bisiten %31 sartu dira, %56.

Merkatura sartzeko ordutegi-erdiari dagokionez, banaketa txiki bat egin behar da; izan ere, goiz eta arratsalde arteko sarrerak bereizita daude, astelehen arratsaldean merkatua itxita baitago. Aste barruan, goizeko ordutegian, jendetzarik handiena 11:00etatik 13:00etara izaten da. 12:00etan izaten da jende gehien, herritarrek edo turistek merkatua bisitatzen duten ordua izaten baita. Arratsaldeko ordutegian, hala ere, jendetzarik handiena 17:00etatik 19:00etara izaten da, eta ordu jendetsuena 18:00etan izaten da. Larunbateko ordutegiari dagokionez, jende gehien 11:00etatik 13:00etara izaten da, baina jendetsuena 12:00etan izaten da, lehen aipatutako arrazoi beragatik.

Azken 8 urteetan merkatuan izandako guztizko sarreren bilakaera kontuan hartuta, azpimarratu behar da 2019an 2018an baino sarrera batzuk gutxiago lortu direla. Baina 2012an zaharberritu zenetik, merkatuak zifra nahiko altuak lortu ditu. Urte hauetan, hileko sarrera gehienak ia beti berdinak izan dira, hau da, 2019an gertatu den bezala, abuztuan eta abenduan izan dira bisita gehien izan dituzten hilabeteak. Azpimarratu behar da 2019an abuztuan lortu dela jendetzarik handiena, bai Bilbon bisitari gehien izan direlako.

Azkenik, 2019an merkaturatzeko sarrera gehien dituzten egunak honako hauek dira, sarreren kopuruaren arabera ordenatuta: abenduaren 21a (18.040), abenduaren 7a (16.871), abenduaren 30a (15.043), abenduaren 28a (14.946) eta abenduaren 23a (13.167). Ikus daitekeenez, urteko 5 egun sarrerarik handienak abenduan izan dira, urteko jendetzarik handiena izan baita.  

Victor Manuelek bere bizipen liburua aurkeztu zuen atzo Bilbon, errezeta eta anekdotekin.

Victor Manuelek liburu bat idatzi du gastronomia ardatz duten bizipenak kontatuz. Kantariak dioen bezala “ez nuen ohiko errezeta liburu bat egin nahi sukaldaria ez naizelako, gastronomiaren inguruan zerbait egin nahi nuen”. Gustua nirea da. Un recorrido por los sabores y recuerdo de mi vida, da atzo Bilbon, 20: 00etan, El Carmen aretoan aurkeztu zuen obraren izenburua.

Victor Manueli sukaldatzea beti eman izan dio “zoriona”, baita igaro dituen hiri ezberdinetako merkatuak bisitatu ere, “Bizitza hor baitago”. Idatzitako lanak hainbat hiritako merkatuetatik egindako ibilbidea jasotzen du, hala nola Valentziakoa, Donostiako Bretxako Merkatua edo Bilboko Erriberakoa. Kantautorearen ustez, “Merkatuetan bizitza den bezala irudikatzen da”. Liburua El Carmen aretoan aurkeztu zuela aprobetxatuz, abeslariak Erriberako Merkatura bisita egin zuen. Bertan pintxo klase batez gozatu ahal izan zuen, Bilboko Goi-mailako Ostalaritza Eskolako Mikel Escudero sukaldariaren eskutik. Mikelek bakailao pintxo bat nola egin erakutsi zien kantari eta bertaratuei.

Liburua hainbat bloketan banatuta dago, hala nola Asturiasen bizi zuen haurtzaroa, Madrilera edo Espainiara eta Latinoamerikara egiten dituen bidaiak, Victor Manuelek bizi-koaderno horren orriak pasatzen ditu, eta ez ditu soilik bere errezetak eta musika-notak partekatzen, baizik eta koloretako txintxetaz betetako mapa bat erakusten du, non hainbat usain eta zapore nahasten diren, lehengai onenak dituzten merkatuak eta menu ahaztezinak dituzten jatetxeak. Ibilbide emozionala, azken batean, bere historiaren mapa intimoa suposatzen duena.

Victor Manuel

Victor Manuel Mieresen (Asturias) jaio zen 1947ko uztailaren 7an. Txikitatik musika bokazio argia erakusten zuen: abestea eta harmonika jotzea gustatzen zitzaion. Handik pare bat urtera Madrilera joaten da, eta han solfeoko hainbat ikastaro ikasi zituen, irratian abesten zuen, kantu maisu batekin prestatu zen eta lehen abestiak konposatzen hasi zen bere gitarraren laguntzarekin. 1965ean bere lehen abestiak grabatu zituen eta Benidormeko jaialdian parte hartu zuen.

Egile eta interprete gisa bere bidea aurkitzen du, gaur egun “koldarra” edo “egurrezko trena” bezalako musikaren historia diren abestietatik abiatuta.

Bere ibilbide artistikoan zehar aktore lanetan aritu da, hainbat kantarirentzat konposatu du eta Pablo Milanes, Ana Belen edo Rosa Leon ekoiztu ditu, besteak beste. Besteak beste, Divinas palabras, El vuelo de la uso, Tirano Banderas, Bajarse al moro, Yo soy esa, El día que nací yo edo Yo me bajo bezalako filmetan ekoizpen lanak egin ditu.

Erriberako soinuak ikus-entzunezko instalazioarekin Erriberako Merkatuko eskailerak benetako partaidetza-ikuskizun bihurtzen dira.

Espazio publikoak eta, bereziki, Erriberako merkatua dinamizatzen laguntzeko helburuarekin, Zazpikaleetako merkataritza-jardueraren zati nagusia baita, bilbotar askok erosketak egunero egiten dituzten tokia baita, abenduaren hasieratik Gabonen amaierara arte, Erregeen ondoren, Erriberako Merkatua bisitatzen duten pertsonek Erriberako Soinuak izango dute, sarbideko eskailerak sarbidera bihurtzen dituen ikus-entzunezko instalazio bat. Erriberako azoka Erribera kaletik, benetako ikuskizun batean.

Erribera kaletik Erriberako merkatura sartzeko eskaileretatik igotzen edo jaisten diren erabiltzaileek “velostat” azaleretan oinarritutako presio-mekanismo bati eragingo diote eskailera-mailen goiko aldea zapaltzen dutenean. Entzungo diren soinuak asteko egunen arabera aldatuko dira:

• Astelehenetan txalapartak entzungo dira.
• Astearteetan piano soinua izango da.
• Asteazkenak sintetizadoreak eta soinu elektronikoak izango dira.
• Ostegunak naturako soinuak izango dira (haizea, ura, txoriak, animaliak, animaliak).
• Ostiraletan efektu berezien soinuak (tiroa, sirena, kristal hautsia,)
• Larunbatetan txalaparta berriz.
• Igandeetan pianoa berriz.

Instalazio hori beste hiri batzuetan ere egin da, hala nola Parisen, Bruselan, eta arrakasta handia izan du, erabiltzaileen artean jakin-min handia sortzen baitu, eskailerak igotzea edo jaistea bezalako mugimendu sinple batekin soinu handiak sortzen baitira.

Bilboko zazpi udal azokak dinamizatu duten Gabonetako menu zabala arrakastatsua izan da.

Abenduaren 19an eta 30ean Bilboko udal-merkatuetatik igaro ziren guztiek, produkturik onenak preziorik onenean eskuratzeaz gain, ekipamendu horien erabiltzaileek umorezko, magiazko, musikako eta zinemako ikuskizunak egin zituzten, eta horiek txandaka egin zituzten udaleko zazpi merkataritza-esparruetan.

Ekitaldi horiek Bilboko Udaleko Osasun eta Kontsumo Arloaren ekimenari esker egin ziren, Bilbao Zerbitzuak erakundearen bidez, eta Eusko Jaurlaritzako Turismo, Merkataritza eta Kontsumo Sailaren laguntza izan zuen. Sail horren asmoa zen udal-merkatuetan erosketa sustatzen jarraitzea, haren irudi kolektiboa indartzea eta ohitura osasungarriak sustatzea, baita jai hauen moduko garai tradizionaletan ere.

Helburua oso ondo bete zen; izan ere, merkatuetara joan ziren askok, handiek zein txikiek, oso ondo pasatu zuten, eta jarduerez gozatu zuten: “Gabonetako erosketak egitea ez da batere aspergarria. Oso ondo pasatu dugu!”, laguntzaile batek esan bezala. Merkatuetako arduradun batzuek aipatu duten moduan, “Jarduera horiei esker merkatua biziago dago”.

Ikuskizunetako bat “impro Merkatuak” inprobisazio-showa izan zen. Bertan, umorearen bidez, lau aktorek merkatuak eszenatoki bihurtu zituzten, eta haien erabiltzaileak antzerki-ariketaren gidaritza hartu zuten solaskide.

Zazpigarren artea “deliciosa Marta” komedia erromantiko alemaniarrarekin ere ikusi ahal izan zen.

Alde Zaharrean estilo ezberdineko jaiotza ugari daude, baina, aurten, Erriberako merkatuak jaiotza berezi bat jarri du ikusgai.

Aurten 60 urte beteko dira Bizkaiko Belenzaleen Elkartea sortu zenetik. 1958ko Gabonetan, San Anton parrokian eta Don Claudio Gallasteguiren babesean, Jaiotzeko lagun talde batek Joaitzen Elkartea eratu zuen. Estatutuak idatzi ziren, eta 1958ko abenduaren 23an “Asociación Belenista de la Diócesis de Bilbao” sortu zen, egoitza sozialan finkatuz. Abuztuaren 16ko 1. Presidentea Enrique Uncilla jauna izan zen.

Bilbon eta inguruetan dauden jaiotzak bisitatzea Gabonetako ohitura da dagoeneko publiko anitzenaren artean. Hori dela eta, hainbat elkartek ahaleginak egiten dituzte urtez urte benetako artelanak egiteko. Artelanak hiriko hainbat espaziotan ikus daitezke, eta Gabonetan familian egiteko plan interesgarria osatzen dute.

Erakusketa sozial horri esker, bazkideek bederatzi hilabetez egin duten lan desinteresatua kalera atera daiteke, martxoan hasi baitziren lan hori egiten. Erakusketa 13 jaiotzaz osatuta dago, eta tamaina eta gai ugari ditu. 4,5x3mt-ko bat, 4 × 2,5eko bat, 3 × 2,5eko sei, 2 × 2,25eko hiru eta 1 × 0,5eko bi. Hiru Euskaldun girotzekoak, Urkiola, Ereaga eta Arizkunen birsorkuntzekin; bat estilo tradizionalean egina, bere ur naturaleko ibaiarekin, kortxoz eraikia eta beste bat herrikoia, bere irudiak mugimenduan dituela; gainerakoak motibo ezberdinak eta Hebrea girotze-birsortzeak dira. Horrek esan nahi du eraikitako 80 m2-ko jaiotzak muntatu behar direla.

Aurten, Erriberako Merkatuak jaiotza berezia du zaharberritze arloan, urtarrilaren 6ra arte; sarrera doan izango da, merkatuko ordutegian. Bizkaiko Belenisten Elkarteak Bilbao Zerbituak enkarguz instalatutako jaiotzak 24 m2-ko azalera du, 5,00×4,85 neurrikoa, eta Hebrear estiloko jaiotza bat da, non errege-erreginen gurtza irudikatzen den, gamelu-karabanaren geralekuarekin.

Ura bertara daraman akueduktu handi bat buru duen herri baten erdian planteatzen da eszena. Ur hau etxeen artean jaisten da eta, azkenik, jaiotzaren eskuineko aldean dagoen zubiaren azpian ezkutatzen da.

Jaiotzaren alderdi teknikoei dagokienez, esan dezakegu bertan hamasei eraikin eta akueduktua daudela, non 35 irudi dauden eta uraren zirkuitu itxian 6000 litro orduko mugitzen diren.

Jaiotza honetan irudikatutako misterioa barne hartzen duen argazkia, Belenista Elkarteak bere Gabonetako Felicitación bezala erabiltzeko aukeratutakoa izan da.

Jaiotza ikusteko ordutegia:

• • Abenduaren 23an eta 30ean (astelehena): 08:00etatik 20:00etara.
  • Abenduaren 24an eta 31n (martitzena): 08:00etatik 15:00etara.
  • Zapatuetan, 8:00etatik 15:00etara.
  • Urtarrilaren 2an: 08:00etatik 14:30era
  • Gainerako astegunetan: 08:00etatik 14:30era eta 17:00etatik 20:00etara.

Informazio gehiago

Asociación Belenista de Bizkaia

Abenduaren 18an Errioxako Olioa aurkeztu zen Erriberako Merkatuan.

“Aukeratu osasuntsua dena, ona dena eskatzen du. Zuk bai dakizu “, Errioxako olioaren kalitate marka abenduaren 18an aurkeztu zen komunikazio eta banaketa arloko hogei bat profesionalen aurrean. Erriberako Merkatuko sarreran produktuaren aurkezpena egin zuten Errioxako Olioaren Kalitatearen Jatorri Deiturako presidenteak eta teknikariek.

Errioxako olioaren sukaldaritzaren izaera osasungarria eta moldakortasuna azaldu ondoren, Lorena Marín Nafarroako olio dastatzaileen paneleko kide eta Kontseilu Erregularreko teknikariak urre likidoa dastatzearen artearen bidez aurkeztu zuen. Hala, Errioxan Jatorri Izendapenarekin egiten diren olio ezberdinak ezagutzeko eta probatzeko aukera izan zuten bertaratutakoek.

  Jardueraren bidez, produktu tradizionaletako bati, Errioxako olioari, balioa eman nahi izan zaio, nekazaritzako elikagaien kalitatea antzematen eta baloratzen den herri batean.

Milioi erdi litroko ekoizpenarekin, egia esan, izendapenak aurkezten dituen olioak ia egilearenak dira, “Horren ondorioz, bariazio organolektikoek olio on bat, kalitate handiko olio bat, gantz-azido poliinsaturatuzko edukiei dagokienez, ahosabaia betetzen duten zaporez josita, gozatu nahi duena liluratzen dute”, Elvira Cantabrana, JDB Kontseilu Arautzaileko komunikazio arduraduna.

Alde horretatik, onura kardiobaskularrak ukaezinak dira, eta horri heste-igarobide askoz egokiagoa ematen duen laguntza gehitzen zaio. Mozkin horien aurrean pentsa liteke prezioek lehiakortasun gutxi egingo luketela, baina errealitatea ez da hori inolaz ere. “Litroko 3,80 eurotik aurrera kalitate handiko bermeekin lor daiteke Errioxa jatorri izendapeneko olioa; botila baten prezioa bi garagardok balio dutenaren parekoa da”, azaldu zuen Lorena Marinek, Kontseiluko Nafarroako dastatzaileak.

Zerbait bereziki nabarmendu nahi badute, haien olio birjinaren aparteko maila da, lipido kardiosaludagarrietan duten maila altuan zapore bikain eta biribilen ñabardurak, fruta-usainak eta tonalitateak baitauzka, eta horiek bakarrak eta guztiz gomendagarriak dira gordinik, egosita, frijituta eta erreta konfiantza osoz hartzeko.

Larunbatean, abenduaren 14an, Legion 501-Spanish Garrison photocall-a antolatu zuten Erriberako merkatua eta Aprendeteek, hiriko azokarik handienean.

Larunbatean, abenduaren 14an, Spanish Garrison legionarekin photocall bat ikusteko aukera izan zuen Star Warseko maitale orok Erriberako merkatuan. Ekitaldi hori Erriberako Merkatuaren eta AprendeTearen (Autismoaren Espektroaren Nahasteak eta Asperger dituzten Familien Prestakuntza eta Aisiaren Sustapenerako Elkartea) lankidetzari esker egin zen. Ekitaldiaren helburu nagusia autismoaren inguruan sentsibilizatzea, elkartea ezagutzea eta dirua biltzeko jarduera bat sortzea zen.

Jai-giroaz gozatzeko aukera paregabe bat izan zen La Legión 501- Spanihs Garrison-eko North Wall Squadekin batera. Star Wars unibertsoko zaleak biltzeko asmoz lan egiten duen erakunde altruita da, eta ahalegin guztiak egiten dituzte elkartasun-arrazoiak eta helburu sozialeko ekitaldietan parte hartzeko, batez ere haurrak protagonista diren kasuetan.

Erriberako Merkatuko Merkatarien Elkartearen laguntzarekin batera, merkatuko Gabonetako produktuekin egindako saski solidario baten zozketa egin zen. Saski horren txartelak 2 eurotan saltzen ziren. Zenbaki irabazlea 2019ko abenduaren 22ko Loteria Nazionalaren Gabonetako Ezohiko Zozketaren lehen sariaren azken 3 digituekin bat datorrena izango da. Bildutako diruarekin familien prestakuntzara bideratu ahal izango dituzte funtsak, seme-alaben garapenerako funtsezko piezak. Izan ere, egiaztatu da familiak beren seme-alaben tratamendu-programetan sartuta daudenean, eboluzioa eta bizi-kalitatea hobetzeko aukerak maximizatzen direla.

AprendeTea

Autismoaren espektro-nahasmendua duten familien prestakuntza eta aisialdia sustatzeko elkarte bat da.AprendeTEA, hiru helburu nagusi ditu:

• • Autismoaren espektroaren nahasmenduei eta Aspergerri buruzko prestakuntza eta informazio eguneratua familientzat.
  • Familia-aisialdi egokitua sustatzea, ulertzen baitugu gure seme-alabek berdinez, familiaz eta lagunez batera goza dezaketela, eta, gainera, adiskidetasun-harremanak sustatzea antzeko interesak dituzten familien artean.
  • Gizartea nahasmendu horien inguruan sentsibilizatzea; izan ere, gizarteak desberdintasuna ez ulertzearen arrazoia ezjakintasun orokorra da.

Euskadiko familien elkarte bat gara, gure seme-alaben autismoaren espektroaren nahasmenduak elkartuta (Autismoa, tea, Asperger, TGD).

Informazio gehiago

AprendeTEA eta Legion 501