Aste honetan, Erriberako Merkatua musikaz eta alaitasunez beteko da Santa Zezilia, musikaren gremioaren zaindariaren omenez. Jaialdi hau Euskal Herriko musikari eskainitako astearen parte izango da, EHMEk (Euskal Herriko Musika Eskolen Elkartea) antolatutako “Musikalean” programari esker. Musika eskolek bat egiten dute ospakizun honekin eta Bilbao Musika Eskolak ekitaldi hunkigarriak prestatu ditu egun berezi hau ospatzeko.

Azaroaren 21ean, asteartea, Alde Zaharreko kaleak zeharkatuko dituen txistulari kalejirak bere prozesio animatua Erriberako Merkatuan amaituko du 19:30ak inguruan. Azaroaren 22an, asteazkena, Bilbao Musika Eskolako fanfarrea izango da azokan, eta turistak, bezeroak eta oinezkoak harrituta utziko dituzte, kantu dantzagarrien errepertorio zoragarri batekin, bertaratutako guztiak musika herrikoi eta tradizionalaren erritmora mugituko baitira. Musika ez da egun honetako protagonista bakarra izango, dantza tradizionaleko ikasleak ere jaira batuko baitira, klasean ikasitakoa praktikan jarriz eta gure herrietako plazetan ohikoak diren erromeria eginez.

Bilboko Udaleko Osasun eta Kontsumo Arloko zinegotzi ordezkari Álvaro Pérezek merkatua bisitatzera animatu ditu bilbotarrak eta turistak, eta honako hau adierazi du: “Bilbao Zerbitzuak elkartetik oso harro gaude kalitatezko kultura eta gastronomia Erriberako Merkatua bezalako gune enblematiko batean batu ahal izateaz”. Gainera, gaineratu duenez, “Aukera bikaina da Erriberako Merkatutik paseatzen duten turistek euskal kulturaren beste alderdi bat ezagutzeko, hala nola musika eta dantza. Bitartean, bezeroek beren lurraldeko ohitura bikainez gozatzeko aukera izango dute, lekua bisitatu eta saskiak tokiko produktu onenekin betetzen dituzten bitartean”.

Zabalguneko Merkatuko eguzki-panelak garabiarekin altxatu ziren atzo, 23etan.

Otxarkoagako Merkatuko obrak eguen honetan hasiko dira, eta horren ondorioz Bilboko merkatu hori Estatua osoko lehenengo merkatua izango da fatxadan horrelako instalazio bertikal bat izango duena.

Merkatu bien artean, instalazioek 1.616 metro koadroko azalera izango dute eguzki-paneletan, eta autokontsumo moduan funtzionatuko dute, eta soberakina konpentsaziorako erabiliko da (Zabalguneko merkatuan sobran dagoen energiak Deustuko eta Traukoko merkatuak hornituko ditu; Otxarkoagako instalazioak, berriz, Labayruko eta Erriberako merkatuak hornituko ditu energia elektrikoz).

Bilbao Zerbitzuak lanean ari da dagoeneko Zabalguneko udal-merkatuan eguzki-panelak jartzeko. Hain zuzen ere, atzo gauean, 23etatik aurrera, panelak igoko ziren garabiarekin kaletik teilatura. Otxarkoagako udal-merkatuan, ostegun honetan hasiko dira lanak, eta Estatuko lehenengo merkatua izango da fatxadan eguzki-panel bertikalak izango dituena.

Bilboko Udaleko Osasun eta Kontsumo Saileko zinegotzi ordezkari Álvaro Pérez Alonsoren arabera, “Bilbao Zerbitzuak hainbat lan egiten ari da energia-hobekuntzaren arloan, Bilboko udal-merkatu guztiak ingurumen aldetik guztiz jasangarriak izatea bermatzeko, eta proiektu hau, hain zuzen ere, energia-hobekuntzako obra horien parte da. Helburu horrekin sustatzen dugu hazkundea energia berriztagarrien erabileran oinarritzea, sorkuntza fotovoltaikoko instalazio elektrikoak ezarriz”.

Merkatu bi horien artean, instalazioek 1.616 metroko azalera izango dute eguzki-paneletan, eta horietatik 900 Zabalgunean egongo dira, 716 Otxarkoagan. Autokontsumo moduan funtzionatuko dute, eta soberakina konpentsaziorako erabiliko da. Hau da, soberako energia sarera igaroko da, eta, horrela, konpentsazio bat lortuko da konpainia elektrikoaren fakturan. Zehazki, Zabalguneko merkatuko soberako energiak Deustuko eta Traukoko merkatuak hornituko ditu; Otxarkoagako instalazioak, berriz, Labayruko eta Erriberako merkatuak hornituko ditu energia elektrikoz.

Zabalguneko eraikinaren estalkiaren gainean, instalazio fotovoltaiko independente bi jarriko dira, eta horri esker gaur egun kontsumitzen den energia elektrikoaren % 47 aurreztuko da. Beste alde batetik, Otxarkoagako merkatuan jarriko den eguzki-instalazio fotovoltaikoak 276 metro koadroko azalera hartuko du fatxadan (bertikalean), eta horregatik ezaugarri hori izango duen lehenengoa izango da Espainian; gainera, 440 metro koadro okupatuko ditu Angela Arregui plazako pergolan, estalkiaren gainean. Horri guztiari esker, gaur egun Otxarkoagako Merkatuak kontsumitzen duen energiaren % 45 aurreztuko da.

Gainera, monitorizazio telematikoko sistema berri bati esker, merkatariek eta bezeroek denbora errealean jakin ahal izango dute zein den errendimendua eta zenbat energia sortzen ari den. “Ekimen horiek Bilboko herritarren bizi-kalitatea hobetzen laguntzen dute, klima-aldaketaren aurka borrokatzen laguntzen baitu; izan ere, energia berriztagarria den aldetik, energia garbia da, oso gutxi kutsatzen du”, gaineratu du Álvaro Pérez Alonsok.

Atmosferara isuritako emisioak murriztea

Ingurumenaren ikuspegitik, instalazio horiek mugarri bat gehiago dira epe luzera berotegi-efektuko gasen emisioak murrizteko helburuak lortzeko hasitako bidean. Horretarako, energia-efizientziako neurriak bultzatuko dira; izan ere, energia-efizientzia % 31ra iritsi behar da 2030erako; energia-aurrezteak eta energia berriztagarrien sustapenak guztizkoaren % 32ko kuota lortu beharko dute; eta, horrez gain, badira 2030erako betebeharreko beste betebehar batzuk, hala nola, 1990arekin alderatuta, berotegi-efektuko gasen emisioak % 40 murriztea.

Egindako proiektu teknikoaren datuekin egindako simulazioaren arabera, jatorri berriztagarriko sorkuntza fotovoltaikoko sistema berri horiek aukera emango dute ohiko sorkuntza elektrikotik eratorritako CO₂ren emisioak murrizteko eta atmosferara isuritako COren emisioak saihesteko.

Zabalguneko merkatuan instalatuko den instalazio fotovoltaikoak eragotziko du urtean 45.601,08 kg isurtzea atmosferara CO₂ren emisioetan. Eta era horretan saihestuko da urtero 7.101 zuhaitz moztea.

Otxarkoagako merkatuan instalatuko den instalazio fotovoltaikoak eragotziko du urtean 28.110,3 kg isurtzea atmosferara CO₂ren emisioetan. Eta era horretan saihestuko da urtero 4.935 zuhaitz moztea.

Negu hotza badator, eta horrekin batera plater bero bate dastatzeko gogoa. Koilara-platerak bezala, urteko sasoi honetako klasiko bat. Errezeta errepertorioa zabaldu nahi duten sukalde zaleentzat, Bilboko Goi Mailako Ostalaritza Eskolak (ESHBI) sukaldaritza amateurrari buruzko ikastaroak aurkezten ditu.

Lau egunez, Erriberako Merkatuko Sukaldaritza Eskolak buztan ikastaroa hartuko du, abenduaren 13an (18:30), janari mexikarra, 15ean (18:30), eta bakailaoa bizkaitar erara eta pil-pil erarako ikastaroa hilaren 16an (11:00). Santo Tomas egunaren omenez, abenduaren 21ean (10:30), taloak egiteko ikastaroa ere egingo da.

“Sukaldaritzako ikastaro hauetan, etxe barruan eta kanpoan sukaldari handia izateko funtsezko oinarriak ikasiko dira. Bilbao Zerbitzuak elkartetik parte hartzera eta zuen senide eta lagunak harrituko dituzten sukalde-sekretu paregabeak ezagutzera animatzen zaituztegu”, adierazi du Bilboko Udaleko Osasun eta Kontsumo Arloko zinegotzi delegatu Álvaro Pérez Alonsok.

Gabonetako sukaldaritza ikastaroa ere izango da abenduaren 12an eta 19an, 18:30ean. Bertaratu nahi dutenek Gabonetako menu bikaina egingo dute, zapore, teknika eta osagai tradizionalekin.

Zalantzarik gabe, arraina eta itsaskia dira Bilboko Udal Merkatuetako produktu garrantzitsuenetako bi. Egunero, bezero hurbiltzen dira etxetik gertuen daudenetara, saskia gure kostaldea ahalik eta ondoen betetzera. Horregatik, azaroaren 8tik aurrera, asteazkenarekin, eta lau egunez, Erriberako Merkatuko Sukaldaritza Eskolan arrainei eta itsaskiei buruzko ikastaro bat egingo da.

Parte-hartzaileak Mikel Escudero Bilboko Goi Mailako Ostalaritza Eskolako (ESHBI) sukaldariak gidatuko ditu. Eskolak bi ordukoak izango dira eta azaroaren 8an, 15ean, 22an eta 29an izango dira, 18:30ean. Bertaratzen direnek arrainak garbitzen eta mozten ikasiko dute, baita zaporeak gehien nabarmentzen dituzten teknikak eta saltsak ere.

Errezeta hauek prestatuko dira: lupia tipulin kremarekin eta bizarrekin, antxumea itsas pestuarekin, atun-tatakia ozpinetako tipularekin eta kirtenarekin, izokina eztiarekin eta ezkaiarekin jazmin arrozarekin, txirlak marinelarekin, muskuiluak eta otarrainxkak saltsan thai estiloan eta arrain-zopa ikastaroaren amaiera gisa.

Bilboko Udaleko Osasun eta Kontsumo Arloko zinegotzi delegatu Álvaro Pérez Alonsok itsas zaporeko tailer honetan parte hartzera animatu ditu herritarrak. “Bilbao Zerbitzuak ekimenak gure Udal Merkatuek eskaintzen duten eskaintzaren kalitatea eta aniztasuna nabarmendu nahi ditugu, betiere hurbiltasunetik eta elikadura osasungarria sustatuz”.

Gaur, Bilboko Udaleko Osasun eta Kontsumo Arloko zinegotzi delegatua, Álvaro Pérez Alonso, eta Bilbao Zerbitzuak-eko zuzendari kudeatzailea, José Antonio Fernández Celada, Aurora Cascón hartu dute Erriberako Merkatuan bere ehungarren urtebetetzea zelarik. Aurora merkatuko 65. postuko arrain-saltzailea izan zen hainbat hamarkadatan, eta establezimendu horretan ohikoa haurtzarotik.

“Aurora da gure udal-merkatuak bilbotarrei eta bizkaitarrei salgairik onenak eskaintzeko gogor lan egin duten emakume eta gizonen istorioez beteta daudelaren adibide bizia. Aurora bezalakoek gure azokak bizirik iraunarazten lan egitera bultzatzen gaituzte, merkatuek produktuak eskaitzeaz gain, hiribilduaren eta herritarren historia eraikitzen baitute”, adierazi du Álvaro Pérez Alonso zinegotziak.

Ekitaldian, Aurorarekin bere seme Félix Elola egon da, baita gaur egun andrea zaintzen duten Bilboko IMQ Igurco Zorrozgoiti egoitzako profesional batzuk ere.

Bilboko Ostalaritza Goi Eskolak (ESHBI) sukaldean izango ditu bilbotarrak urriko ostiral eta larunbatetan, tailer gastronomiko ugari eskainiz. “Asteburuetan, beti izaten dugu denbora libre gehiago, eta une aproposa da ESHBIk proposatzen dizkigun ikastaroez patxadaz gozatzeko. Oraingo honetan askotariko sukaldaritzakoak izango dira, errezeta eta teknika sorta zabala bilduz, eta, gainera, familian parte hartzea sustatuz”, adierazi du Álvaro Pérez Alonso Bilboko Udaleko Osasun eta Kontsumo Arloko zinegotzi ordezkariak.

Gastronomia begetarianoa maite duten guztientzat, Erriberako Merkatuko Sukaldaritza Eskolak errezeta gozoak modu praktikoan eta errazean prestatzen ikasteko ikastaroa jasoko du. Ostiral honetan, urriaren 6a, Mikel Escudero ESHBIko sukaldariak bere ezagutzak partekatu ditu bi plater begetariano prestatzeko: alberjinia currya eta brokoli, babarrun eta edamame entsalada lima eta kokoarekin.

Italiako sukaldaritza gustuko dutenentzat, urriaren 14an, larunbata, risotto ikastaroa izango da, 11:00etatik 13:00etara. Benetako risottoak prestatzen ikasiko da, eta testura krematsu eta zaporetsu hori lortzeko huts egiten ez duten teknikak ezagutuko dira. Ikastaro horretan risottoa milanesa erara eta perretxikoekin prestatuko dira.

Eta postrerako beti tartea uzten dutenentzat, urriaren 20an, ostirala, 18:30etik 20:30era, gazta-tarta gozoak egiteko piztuko dira suak. Gozogintzako ikastaro praktiko horrek gazta tarta klasikoa hotza zein labean egindako gazta tarta goxoa prestatzen irakatsiko du. Gainera, familiako sukaldaritza-esperientzia baten bila dabiltzanentzat, urriaren 21ean, larunbata, 11etatik 13etara, familiari zuzendutako sukaldaritza ikastaro berezian gazta-tartek protagonista izaten jarraituko dute.

Azkenik, baina ez garrantzi gutxiagorekin, euskal sukaldaritzak ere bere ikastaroa izango du urriaren 13an, ostirala, 18:30etik 20:30era, bakailaoa pil pilean eta bakailaoa bizkaitar erara prestatzeko errezeta ikonikoekin.

Sukaldaritza ikastaroak Erriberako Merkatuan

Normalean eskura ez ditugun edo ezezagunak diren eraikinak eta espazioak doan ezagutzeko ate irekien jaialdirik handiena, Open House, Bilbora helduko da. Edizio harrigarria izango da, eta baditu datak dagoeneko, urriaren 7a eta 8a, eta, aurten ere, Erriberako Merkatua hartuko du bere bisiten artean. Ekimen horren barruan bisitatu ahal izango den Hiriko eraikin enblematikoetako bat izango da, urriaren 8an, igandean, 10etatik 19etara.

OPEN guneetara egiten diren bisita guztiak bezala, Erriberako Merkatukoa guztiz doakoa izango da, eta ez da izena eman beharko (jardueren kasuan baino ez da beharrezkoa izango aldez aurretik web bidez izena ematea). Taldeka egingo dira, iriste ordenaren arabera, ilara zainduz, eta aurretik merkatua sakon aztertu eta bisitatu duten boluntarioek gidatuko dute.

Open Housek jai giroko asteburua eskaintzen du. Bertan, garrantzitsuena parte hartzea eta gure hiriaz eta gure inguruneaz, arkitekturaz, hirigintzaz, kulturaz eta, azken batean, historiaz gehiago jakin gura izatea izango da, gidari boluntarioek lagunduta 60 gune baino gehiagotara egingo diren doako bisitaldien bidez. Erriberako Merkatua bisitatzea aukera paregabea da bizilagunek eta bisitariek hiria berrezagutzeko, arkitekturaren eta hirigintzaren bidez. Bilbo metropolitarraren eraldaketa ezagutzea, itsasadarraren bilakaera historiko nagusiei lotutako hiru etapa edo garaitan: merkataritzaren itsasadarra, industriaren itsasadarra eta kultura eta zerbitzuen itsasadarra.

“Harro egoteko modukoa da beti gure udal-merkatuei balioa ematea, baina are gehiago, zalantzarik gabe, Open House bezalako esparru indartsuan egiteko aukera dugunean. Bilbao Zerbitzuak-etik Bilboko ate irekien jaialdi handienak eskaintzen dituen bisita guztietan parte hartzera animatzen dugu, baina bereziki Erriberako Merkatukoan. Pertsona gehienek, seguru asko, uneren batean edo bestean, merkataritza-ingurune maitagarri horretan euren erosketa-saskia kalitate eta prezio oneneko produktuz beteko zuten arren, bisitak harritu egingo ditu ohikoak eta ohikoak ez direnak”, azaldu du Álvaro Pérez Alonso Bilboko Udaleko Osasun eta Kontsumo Arloko zinegotzi ordezkariak.