Klimaren aldaketaren ondorioak gero eta nabarmenagoak dira, eta muturreko beroa horietako bat da. Udan Bilbon gero eta ohikoagoak diren tenperatura altuei aurre egiteko, Bilboko Udalak herritarrek erabil ditzaketen 130 gune edo eraikinez osatutako aterpe klimatikoen sarea ezarri du, eta horietako bat Bilboko Hilerria da.

“Bilboko kanposantua berdez tindatzen duten zuhaitzen adarrei eta hostoei esker, berotasun handiko egunetan egoteko, eta, aldi berean, ingurune bikaina eta oso lasaia gozatzeko leku ezin hobea da”, azaldu du Yolanda Díez Bilboko Alkateorde eta Osasun eta Kontsumo Saileko Zinegotzi Ordezkariak.

Zalantza barik, Bilboko Hilerriak, bere landare eta gerizpe ugariei esker, pertsonen sentsazio termikoa hobetzen du, bero-egunetan babes naturala emanez. Gainera, beroaren kontrako aliatu onak izan daitezkeen hainbat iturri ditu, freskatzeko eta hidratatzeko. “Zientziaren aldetik egiaztatuta dago bero-orduetan hoztutako espazio batean minutu batzuk igarotzeak hilkortasun- eta erikortasun-arriskua murrizten duela, batez ere populazioko sektore ahulenetan”, gogorarazi du Diezek.

Bilboko Hilerriaren miresle den Alex de la Iglesia zuzendariak, udal kanposantua aukeratu du “30 monedas” lanaren bigarren denboraldiko hainbat eszena filmatzeko. Aurtengo otsaila eta abuztua bitartean hainbat hiritan ari da filmatzen, Segovian, Toledon, Guadalajaran, Bartzelonan eta, jakina, Bilbon. Toki horietan, fikzioko Erresuma Batuko eta Erromako zenbait leku errepresentatzen dira. Izan ere, Bilboko Hilerrian filmatutako sekuentziak fikzioan Erroma izango dira.

“Bilboko Hilerriaren lokalizazioa Hilerria oso ondo ezagutzen eta miresten duen Alex de la Iglesiak berak proposatu zuen zuzenean, eta 120 teknikari eta aktore inguru ari dira bertan lanean. Eskerrak eman dizkigu gure lankidetzarengatik, eta, jakina, Bilbao Zerbitzuak ere eskertuta gaude proiektu garrantzitsu baterako gurekin kontatzeagatik, eta zortea opa diogu”, adierazi du Yolanda Díez Alkateorde eta Osasun eta Kontsumo Saileko Zinegotziak.

Bilbao Zerbitzuak udal entitateak antolatu du jarduera, eta Bizkaiko Arte Elkartearen lankidetzarekin jarri du abian; Yolanda Díez Bilboko Udalaren alkateorde eta Osasun eta Kontsumo Saileko zinegotzi ordezkariak ere parte hartu du.

Ilargiaren eta parte hartzaileei eman zaizkien kandelen argitan, ikustaldira bildu diren pertsonek aukera izan dute udal hilerrian ehortzita dauden pertsonaia ospetsu anitzen historia ezagutzeko, antzezpen baten bidez eta txistuaren musika eta musika klasikoa lagun.

Bilboko udal-hilerrian ehun bat pertsona bildu dira, eta ordu eta erdian zehar, gutxi gorabehera, aukera izan dute udal-hilerria ezagutzeko antzezpenez lagundutako ikustaldi batean, zeina Bilbao Zerbitzuak udal entitateak antolatu baitu, Bizkaiko Arte Elkartearekin lankidetzan. Ikustaldia beste kultur jarduera bat da, Bilboko udal-hilerria ezagutarazteko eta kulturaren, historiaren eta artearen, paisaiaren eta hileta-kulturaren aldetik hilerria zer ondare baliotsua den agertzeko egiten ari diren kultur jardueren artean.

«Jarduera honek arrakasta izan du Bilboko bizilagunen artean. Bada astebete bano gehiago plazak bete zirena. Parte hartzaileek uriaren historia ezagutzeko aukera izan dute, modu ezohiko eta inoiz irudikatu ezingo zuketen batean, kandelen argitan, eta Bizkaiko Arte Elkarteko kide iaioen antzezpena lagun», adierazi du Yolanda Díez Bilboko Udalaren alkateorde eta Osasun eta Kontsumo Saileko zinegotzi ordezkariak, ikusleen artean izan baita.

Ikustaldian zehar, hilerrian ehortzita dauden pertsonaia ospetsu anitzen historia kontatu da, antzezpen bidez, eta txistuaren musikaz eta musika klasikoz lagunduta. Bitartean, parte hartzaile guztiak ibili dira hilerrian zehar, ilargiaren eta kandelen argitan, girotzeko soinuz, musikaz eta beste ekintza dinamiko batzuez lagunduta.

Bizkaiko Arte Elkarteko kideek dinamizatu dute jarduera, eta XX. mendeko pertsonaia ospetsuak antzeztu dituzte, hilerrian ehortzita daudenak. Era berean, parte hartzaileak harritu dituzte hainbat pertsonaia nabarmenen alderdi eta ezaugarri bitxiekin, hala nola Casilda Iturrizar eta haren senar Tomás José de Epalza, Juana Mir idazlea, Gabriel Aresti poeta, Rafael Moreno Aranzadi Pitxitxi Athleticeko futbol-jokalaria, besteak beste.

Pertsonaia askoren bizitza ez ezik, gaur gauean Bilboko udal-hilerrira bildu diren pertsonek (ehun bat izan dira), aukera izan dute, halaber, uriaren historian ardura handikoak izan diren hainbat kontu eta gertaera ezagutzeko. Gertaera horiek leku oso berezi eta intimoetan daude irudikaturik hilerriaren barruan, hala nola: 1912ko Zabalguneko Zirkuko umeen tragedia; Espainiako Gerra Zibila, ekialdeko harresian, non fusilatu baitzituzten 538 pertsona, gehienak miliziano errepublikazaleak; eta Larrinagako espetxeari, Galera etxea barnetegi eta Aingeru Guardakoen komentu presondegi bihurtuei eta Altuna Mendi eta Cabo Quilates itsasontziei egindako erasoetan eraildako biktimak, kriptan ehortziak, eta, halaber Oiz mendian 1985ean izandako hegazkin-istripuko biktimak.

Bilboko Udal Hilerrian, atzo gauean, ehun bat lagun bildu ziren, uriaren historia ezin irudikatuzko modu batean ezagutzera hurbildurik, Bilbao Zerbitzuak udal entitateak Bizkaiko Arte Elkarterekin batera antolatutako ikustaldi antzerkiz lagundu batean. Ikustaldia hasi baino lehen, kandelak banatu zitzaizkien hurbildutakoei, eta ikustaldi osoan zehar eroan zituzten, ikusi zituzten hilerriko bazter guztiak argituz.

«Aukera handi bat da Europan adierazgarrienetakoa den hilerria ezagutzea hain modu magiazko eta ezohiko batean, eta, aldi berean, zentzumenendako opari bat, zeren eta, antzezten ibili ziren artisten lan handiari esker, Bilbo eta bilbotarrak hobeto ezagutzeaz gain, beste garai batera bidaiatu baikara», adierazi du Yolanda Díez alkateorde eta Bilboko Udalaren Osasun eta Kontsumo Saileko zinegotziak, berak ere esperientzia baliatuta eta beste batzuek bezala parte hartuta.

Ibilbidean zehar, bitxikeria eta pasadizo ugari izan ziren, eta ikaraldiren bat edo beste ere bai, agerraldi batzuk tarteko, hala nola Casilda Iturrizarren eta haren senar Tomás José de Epalzaren agerraldia, Juana Mir idazlearena, Gabriel Aresti poetarena edo Rafael Moreno Aranzadi (Pichici) Athleticeko futbolariarena, zeintzuk, gau horretan, erabaki baitzuten beren kripta eta panteoietako lasaitasuna utzi behar zutela eta eurak ikustera joandako pertsona guztiei lagun egin behar zietela.

Bilboko Udal Hilerriko Pintura Lehiaketaren I. edizioko irabazleei ekainaren 17an eman zitzaizkien sariak, Bilboko Udaletxeko Areto Arabiarrean. Lanak astebetez erakutsiko dira Erriberako Merkatuko kartel digitaletan eta Bilbao Zerbitzuak-en webgunean. Gainera, lehiaketaren oinarrien arabera, saritutako margolanak eta emandakoak Bilboko Hilerrian ere egongo dira ikusgai Domu Santu eguneko kultur programazioan.

“Beste ezer baino lehen, lehiaketa honetako irabazleak zoriondu gura nituzke, egindako lanen bidez benetako talentu artistikoa gozatzeko aukera eman digutelako. Bestalde, eskerrak eman gura dizkiet parte-hartzaile guztiei euren margolanen bidez Bilboko Udal Hilerriaren edertasuna eta xarma gozatzeko modu berriak erakusteagatik”, adierazi du Yolanda Díez Bilboko Udaleko Alkateorde eta Osasun eta Kontsumo Zinegotzi Ordezkariak.

Aida Mauri Crusat bartzelonarraren “Entrada a la Cripta” margolanak lortu zuen lehen saria, eta José Reyes Rodriguezen “Capilla somonte basabe” eta Carlos Espiga Alfonsoren “Esculturas” lanek bigarren eta hirugarren sariak lortu zituzten, hurrenez hurren. Era berean, Josep Millasen «Cementerio de Bilbao» pinturak akzesita lortu zuen.

Jarduera pertsonaia ospetsu batzuek eta gidari edo aurkezle batek egingo dute, guztiak ere Bizkaiko Arte Elkarteko kideak. Pertsona horiek lurperatutako pertsonak ordezkatuko dituzte, eta haien bizitzaren alderdi garrantzitsu eta bitxiak kontatuko dituzte.

Gehienez ere, 100 lagunentzako ekitaldia da, eta hortaz, erreserba egin behar da Bilbao Zerbitzuak erakundearen bulegoetan, 944 231 019 telefonora deituta edo Bilbao Zerbitzuak erakundearen webgunearen bidez, uztailaren 6ko 13:00ak arte.

Bilboko hilerriak bisita antzeztua eta gidatua antolatu du uztailaren 9ko (zapatua) gauean, 21:00etatik 22:30era bitartean. Bisita horretan, parte-hartzaileak hainbat espaziotatik (sarrera, hilobiak, panteoiak …) ibiliko dira eta horiek ezagutuko dituzte (edo berriro deskubrituko dituzte). Bilboko historia hilerrian lurperatuta dauden pertsonen bitartez, inoiz imajinatu gabeko moduan, kandelen argitan. Bilboko Udal Hilerria ezagutarazteko eta hilerriko ondare kulturalari, historiko-artistikoari, paisaia-ondareari eta hileta-ondareari balioa emateko Bilbao Zerbitzuak egiten ari den kultura-jardueren barruan kokatzen da honako hau.

Bilboko Udaleko alkateorde eta Osasun eta Kontsumo Saileko zinegotzi ordezkari Yolanda Díezek azaldu duenez, “heriotzaren kontzeptua, askotan, arindu eta ahuldu egin da alderdi morbosoenak goraipatuz. Horregatik, ekimen honekin heriotza modu naturalagoan eta lasaiagoan ulertzeko modu bat erakatsi nahi diogu gizarteari. Testuinguru horretan, ikuspegi hori ahaztu gabe eta oztopoei aurre egiteko borrokatuz, gure proiektua Europako hilerriek gaur egun duten joerarekin bat dator, hau da, hilerriak hurbiltzea pertsonei, bizidunei, hartara, hilerriez bizitzan goza dezaten, bake-, lasaitasun-, kontsolamendu- eta gogoeta-leku gisa, ondare historiko kulturalaz gozatzeko eta denboran zehar bilakaera soziala zer-nolakoa izan den ikusteko leku gisa.

Bisitan, hilerrian lurperatutako hainbat pertsonaia ospetsuren istorioa antzeztuko da, txistu-musikarekin eta musika klasikoarekin lagunduta. Era horretan, Bilbao Zerbitzuak erakundeak hileta-kultura gizarteari hurbilduko dio, «tresna pedagogiko» baten moduan, osagai batzuk eta besteak nahastuko dituen ekimen batean, bitariko formatu batekin, alegia, bisita gidatu eta «performance» gisara.

Giroko soinuen, musikaren, ekintza performatiboen eta dinamikoen bidez, parte-hartzaileak hilerrian paseoan ibiliko dira ilunpetan, kandelen eta ilargiaren argia lagun. Kandelak bisitaren hasieran banatuko zaizkie, inork xehetasunik gal ez dezan.

Bilboko hilerria bisitatzea aukera ezin hobea da uriari, jendeari eta lurrari buruz dakiguna ezagutu, gogoratu eta zabaltzeko. Hilerri bat bisitatzean iragana ezagutu daiteke, hildakoen istorioen bidez hiriaren bizitza jasotzen baita, eta horrek gure ingurua eta hilerri hau beste modu batera ikusteko aukera ematen baitigu” zehaztu du Diezek.

Jarduera pertsonaia ospetsu batzuek eta gidari edo aurkezle batek egingo dute, guztiak ere Bizkaiko Arte Elkarteko kideak. Pertsona horiek lurperatutako pertsonak ordezkatuko dituzte, eta haien bizitzaren alderdi garrantzitsu eta bitxiak kontatuko dituzte.

Hala, gauaren aterpean, Bilboko udal-hilerriaren historia, hilerriak gordetzen duen artea eta hilerrian dauden XX. mendeko pertsonaia garrantzitsuen bizitza (Casilda Iturrizar eta Tomás José de Epalza senar-emazteak, Juana Mir idazlea, Gabriel Aresti poeta eta Rafael Moreno Aranzadi (Pichici) Athleticeko jokalaria, besteak beste) kontatuko digute, panteoi liluragarrien eta harrizko edo brontzezko estatuen artean.

Ez hori bakarrik, 1902ko apirilaren 27an inauguratu zenetik gaur egunera arte Bilboko XX. mendeko historia astindu duten gertaera mingarriak ere gogoraraziko dizkigute, hala nola hauek: Zabalguneko Zirkuko haurren tragedia, 1912an; Espainiako Gerra Zibila, ekialdeko harresia lekuko, 538 pertsona fusilatu baitzituzten, batez ere miliziano errepublikanoak; Larrinagako espetxeko erasoko, La Galerako eta Aingeru Zaindarietako biktimak; Altuna Mendi eta Cabo Quilates itsasontzietako biktimak, Kriptan ehortziak; eta Oiz mendiko 1985eko hegazkin-istripuko biktimak.

Bitxikeria asko dira Bilboko udal-hilerrirako bisita hori esperientzia ahaztezina egiten dutenak; udal-hilerria Espainiako hilerri zaharrenetako bat eta Europako hilerri esanguratsuenetako bat da.

Izena emateko epea

Jarduera horretan parte hartzeko, beharrezkoa izango da aldez aurretik izena ematea, gehienezko kopuru bat izango baita, segurtasunagatik. Edukiera 100 lagunekoa izango da.

Bisita antzeztura joateko erreserba uztailaren 6ko 13:00ak arte egin daiteke, Bilbao Zerbitzuak erakundearen bulegoetan (30 plaza), 944 231 019 telefonora deituta (30 plaza) edo Bilbao Zerbitzuak erakundearen webgunearen bitartez (40 plaza) [Bitarteko honen bidez agortutako plazak], pertsona guztiek bisitan sartzeko aukera izan dezaten, beren baliabide edo trebetasun teknologikoak edozein izanik ere. Sarbide-kanal horietako batean betetzen ez diren plazak beste kanaletara bideratuko dira.

Ibilbidean zehar audio-sistemak erabiliko dira, bertaratzen direnek gidariaren azalpenez modu inguratzaileagoan gozatu ahal izan dezaten.

Gurutze Gorriaren lankidetza

Ekitaldia egiteko, Bizkaiko Gurutze Gorriak oinarrizko laguntza-ekipoa jarriko du -boluntario 2 eta ibilgailu bat- 20:00etatik 23:00etara bitartean, prest egongo direnak ekitaldira bertaratutako pertsonei berehalako arreta eman behar izanez gero eta bestelako osasun-gorabehera edo istripu prebenitzeko.

Bestelakoak

• Bisita ez da 12 urtetik beherakoentzat gomendatzen.
• Ezingo da argazkirik, bideorik edo audio-grabaziorik egin.
• Antzezpenak ibiltariak izango dira, eta, hortaz, ez da esertzeko leku espezifikorik egongo.
• Oinetako erosoak eta hotzetik babesteko arropa eramatea gomendatzen da.
• Ekitaldira joan ahal izateko, ezinbestekoa da erreserbaren ziurtapena aurkeztea ekitaldiaren sarreran.
• Ezinbestekoa da Bilboko udal hilerriko ate nagusian egotea (Santimami Auzoa 4, Zamudio/Derio) bisita hasi baino 15 minutu lehenago.
• Bisita ez da bertan behera geratuko euria eginda ere; bai, ordea, alerta horia edo gehiago ezarrita badago. Euria bada, zira, aterki eta oinetako egokiak eraman.
• Jarduera bertan behera utzi ahal izango da gutxieneko jende-kopurua ez badago edo antolatzaileekin zerikusirik ez duten arrazoiengatik.

Aida Mauri Crusat-ek izan da Bilbao Zerbitzuak-ek antolatutako Bilboko Hilerriko aire zabaleko pintura azkarreko I. Lehiaketaren irabazlea, ‘Entrada a la cripta’ obrarekin. Lehiaketa gaur, ekainak 4, larunbata, egin da, goiz osoan zehar, Bilbao Zerbitzuak-en Bilboko Udal Hilerriaren 2022ko kultur programazioaren Barruan, Bilboko Udaleko Osasun eta Kontsumo Sailarekin lankidetzan. Bigarren saria José Reyes Ramos Rodriguez-ek egindako ‘Capilla somonte basabe’ lanak jaso du, eta hirugarren saria Carlos Espiga Alfonso-k irabazi du ‘Esculturas’ lanarengatik. Epaimahaiak Josep Millas Chia margolariaren ‘Cementerio de Bilbao’ lana accesit batekin saritzea erabaki du.

“Gozamena eta esperientzia ederra izan da lehiaketako epaimahaikide izatea. Lehiaketak, batez ere, Hilerriko xarma euren lanetan modu sinestezinean islatzen jakin duten parte-hartzaile guztien talentu eta sormen handia bildu du”, adierazi du Yolanda Díez Bilboko Udaleko alkateorde eta Osasun eta Kontsumoko Zinegotzi Ordezkariak. Epaimahaia pinturaren arloan ospe eta ezagutza aitortua duten pertsonek osatu dute: Enrique López Suárezek; José Ramón Muro Pereg-ek; Yolanda Díez Bilboko Udaleko alkateordea eta Bilbao Zerbitzuak elkarteko presidenteak; eta José Antonio Fernández erakundeko zuzendariak.

Lehen saria kanposantuko kaperaren fatxada nagusian inspiratu da, eta adierazpen-indar handia, konposizio ona eta marrazki bikaina dituen lana da, perspektiba konplexua eta testura iradokitzaileak islatzen dituena. Bigarren saria kanposantuko kariatide batean inspiratu da, argi eta itzalen jokoagatik, gaiaren soiltasunagatik eta marrazkiagatik nabarmentzen dena. Hirugarren saria akuarela bat da, epaimahaiari gustatu zaion tonu okredun marrazki on batekin. Akzesit bat ematen zaio estilo figuratiboko laugarren lan bati, kanposantuko kapera klaustrotik erakusten duena. Bilboko hilerria ondo baino hobeto ezagutzen da, eta nolabaiteko konplexutasuna du.

Laster jakinaraziko da saridunei sariak noiz banatuko zaizkien eta saritutako lanak katalogo digital batean ikusgai non jarriko diren. Katalogo hori Bilbao Zerbitzuak-en webgunean egongo da eskuragarri.

Gainera, gaur gerturatutako pertsonak, bai parte-hartzaileak, bai bisitariak, Bizkaiko Elkarte Artistikoak emandako pintura-klase magistral batera joan ahal izan dira. Bertan, Hilerriko panteoien estatuak esku hutsez arkatzez edo ikatzez marraztea landu da.

Lehiaketa girotzen laguntzeko, eguerdiko 12:00ak aldera, bertaratutakoek Bizkaiko Elkarte Artistikoaren hiru rapsodak une horretarako aukeratutako 15 poemen poesia errezitaldiaz gozatu ahal izan dute. Irakurketarekin batera, Zuriñe De Diego (biolina) eta Miren De Diego (biola) artistak aritu dira.

Gero eta hurbilago dago. Datorren ekainaren 4an, pinturaren eta artearen zale amorratuek hitzordua dute Bilboko Udal Hilerrian. Aire zabaleko pintura azkarreko I. lehiaketa egingo da, Bilbao Zerbitzuak-ek Bilboko leku enblematikoaren kultura eta ondare arkitektoniko, artistiko eta paisajistikoa sustatzeko eta balioesteko antolatua. Lehiaketa 9:00etan hasiko da eta parte-hartzaileek bost ordu izango dituzte lanak egiteko. Parte-hartzaileek ekainaren 3ko 12:00ak arte eman ahal izango dute izena Bilbao Zerbitzuak-en webgunean horretarako irekitako atalean. Halaber, interesdunek Bilbao Zerbitzuak-en webgunean kontsulta eta deskarga ditzakete lehiaketaren oinarriak.

«Aire zabaleko jardueraz gozatu nahi dugu, eta parte-hartzaileek panoramaz goza, euren lanetan gure udal-hilerriko arkitektura eta paisaia arloetako ikuspegi ederrak islatzen dituzten bitartean», adierazi du Yolanda Díez Bilboko Udaleko alkateorde eta Osasun eta Kontsumoko Zinegotziak. Jatorrizko asmoa lehiaketa aire zabalean egitea bada ere, eguraldiak laguntzen ez badu Hilerriko Klaustroko galeriara eramango da.

Pintura klase magistrala eta soinu poetikoak

Egun horretan bertan, Bizkaiko Elkarte Artistikoak pintura-klase magistrala emango du, bai lehiaketan parte hartzen duten margolarientzat, bai bat egitera animatzen diren kanpoko pertsonentzat. Saioa Hilerriko panteoietako estatuak arkatzez edo ikatzez esku hutsez marraztera egongo da bideratuta.

Gainera, eguerdiko 12:00ak aldera, Kaperak, Bizkaiko Elkarte Artistikoaren hiru rapsodak une horretarako aukeratutako 15 poemen poesia errezitaldia jasoko du. Irakurketarekin batera, Zuriñe De Diego (biolina) eta Miren De Diego (biola) artistak arituko dira. Aurreikuspenen arabera, ekitaldiak 55 minutuko iraupena izango du.

Lehiaketak hil-artearekin zerikusia duten margolanik onenak sarituko ditu, bereziki udal kanposantuko monumentu-, arte- eta ondare- alderdiak nabarmentzen dituztenak.

Inskripzioak ekainaren 3ko 12ak arte egin ahal izango dira Bilbao Zerbitzuak-en webgunean horretarako irekitako atalean.

Jardunaldia beste jarduera batzuekin osatuko da; besteak beste, bertaratzen diren pertsona guztientzako pintura klase bat eta 12:00etan Kaperan eskainiko den poesia errezitaldia.

Bilbao Zerbitzuak-ek ekainaren 4an, larunbatean, Bilboko Hilerriko Aire Zabaleko Pintura Lasterreko I. Lehiaketa antolatu du udal kanposantuari kolorerik onenak ateratzeko. Parte-hartzaileek denbora nahikoa izango dute euren irudimena askatzeko, 9:00etatik 14:00etara, hain zuzen ere. Dena den, jardunaldia jarduera gehiagorekin osatuko da, aipagarrienen artean, bertaratzen diren pertsona guztientzako pintura-klase magistral bat eta eguerdiko 12:00etan Kaperan eskainiko den poesia errezitaldia.

Parte-hartzaileek ekainaren 3ko 12:00ak arte eman beharko dute izena Bilbao Zerbitzuak-en webgunean horretarako irekitako atalean. Halaber, lehiaketaren oinarriak Bilbao Zerbitzuak-en webgunean kontsulta eta deskarga ditzakete interesdunek.

Lehiaketak hil-artearekin zerikusia duten margolanik onenak sarituko ditu, bereziki monumentuekin, artearekin, paisaiarekin eta alderdi bereziekin erlazionatutakoak, bai eta hil-sinbologia eta ondare-balioa eta Bilboko udal hilerriko esparruan nagusi den bake eta harmonia sentsazioa nabarmentzen dituztenak ere. Lehiaketa Hilerri osoan zehar egingo den arren, Bilbao Zerbitzuak-ek artearen ikuspegitik leku onenak identifikatuko ditu, artistei ikuspegia errazteko. Eguraldiak laguntzen ez badu, lehiaketa Hilerriko Klaustroko galeriara eramango da.

“Hilerriko I. Argazki Lehiaketa arrakastatsuaren ondoren, beste hitzordu batekin animatu gara, oraingo honetan pintzelekin, parte-hartzaileek guk bezainbesteko ilusioa izango dutelakoan. Ziur gaude gure hilerri dotoreari beste ikuspegi batzuetatik begiratzen lagunduko digula, eta haren aberastasun artistiko, kultural, historiko-artistiko, paisajistiko eta hiletakoari balioa emango diola”, adierazi du Yolanda Díez Bilboko Udaleko Alkateorde eta Osasun eta Kontsumo Zinegotzi Ordezkariak.

Teknika librea

Lehiaketa edozein motatako pintura-tekniketara dago irekita: olioa, akrilikoak, akuarelak edo teknika mistoak. Ez da onartuko argazki-tekniken edo teknika digitalen bidez egindako lanik, ez akaberan, ez argazki bat kopiatuz egiten dena ere. Izan ere, lehiaketaren helburu nagusietakoa parte-hartzaileek euren lana jatorrizko elementuaren aurrean aire zabalean egitea da.

Formatua librea izango da, eta lanen gutxieneko neurria 80×60 zentimetrokoa; akuarela bada, gutxieneko neurria 50×30 zentimetrokoa izango da. Euskarriak zurrunak izango dira edo bastidore gainean muntatuko dira (taula edo mihisea), eta inprimazioa kolore bakarrekoa izango da, zuria edo kolore uniformekoa, testurarik gabea, laua eta zurruna. Papera eta kartoi mehea erabili ahal izango dira akuarela edo antzeko teknikak erabiliz gero, eta horiek ere euskarri zurrunaren gainean emango dira. Euskarriak zigilatu eta zenbakitu egingo dira, segurtasun-neurri gisa, lehiaketaren egunean bertan, 08:45etik 09:15era, Bilbao Zerbitzuak-en bulegoetan.

Lehiaketaren metodologia

Parte-hartzaile bakoitzak instalazioetan bertan egindako obra bakarra entregatuko du, sinatu barik. Lehiatzaileak obra bakoitzari eman gura dion izenburua adieraziko du, edo, hala badagokio, katalogoan sartzeko testua (gehienez 20 hitz, euskaraz, gaztelaniaz edo ele bitan), lehiaketaren egunean bertan Bilbao Zerbitzuak-en bulegoetan horretarako emango zaion dokumentuan. Lehiaketa amaitzean dokumentu hori lehiaketaren antolatzaileek emango dioten gutun-azal itxian sartu eta entregatu beharko du. Egileek geroago sinatuko dituzte saritutako lanak, sariak eman ondoren.

Lanak zuzenean entregatuko dira Kaperan, 13:30etik 14:15era bitartean. Obrarekin batera, lehiaketa egiten den egunean hilerrian aurkezten den unean parte-hartzaile bakoitzari eman zaion gutun-azala entregatu beharko da, itxita. Gutun-azal horretan egilearen datuak (izen-abizenak, helbide osoa, telefono-zenbakia eta helbide elektronikoa) eta egindako obraren izenburua jasoko dira.

Epaimahaiak ez du onartuko inskripzioa gauzatzeko unean parte-hartzaile bakoitzak lehiaketa honetan gehienez ere lan argitaragabe eta original bat aurkezten duela egiaztatzeko euskarrian jarri den zigilua ez duen obrarik. Lan hori ezin izango da lehiaketa egin baino lehen beste modu batean sortutakoa izan. Parte-hartzaile bakoitzak bere obra sortzeko behar dituen material eta baliabide guztiak eraman beharko ditu, astoa, aulkia, margotzeko produktuak, etab. Kutsadura-ondoriorik ez izateko, parte-hartzaile bakoitzak pinturak edo disolbatzaileek sortutako edo baztertutako hondarrak edo hondakinak jasotzeko material egokia ere eraman beharko du, eta ez ditu horiek txorkoetan, estoldetan eta abarretan botako, eta Bilbao Zerbitzuak-ek horretarako jarriko dituen garbiguneetan utziko ditu.

Hiru sari

• Lehen saria, 1.000 eurokoa.
• Bigarren saria, 500 eurokoa.
• Hirugarren saria, 250 eurokoa.

Irabazleez gain, aurreko sariren bat lortzen ez duten lehiakideek euren lana laga ahal izango dute, saritutako lanekin batera, Bilbao Zerbitzuak-ek adierazitako egunean eta lekuan egingo den baterako erakusketan erakutsi ahal izateko.

Aukeratu gabeko obrak ekainaren 17a baino lehen eraman beharko dira, 09:30etik 13:30era, astelehenetik ostiralera. Bestela, ulertuko da egileak behin betiko uko egiten diola jasotzeari eta horren gaineko edozein eskubide erabili ahal izateari. Eraman ez diren obrak suntsitu ahal izango dira, eta ez dira inolaz ere Bilbao Zerbitzuak-en funts artistikotzat hartuko.

Poesia atzean

Egun horretan bertan, Bizkaiko Elkarte Artistikoak pintura-klase magistrala emango du, bai lehiaketan parte hartzen duten margolarientzat, bai bat egitera animatzen diren kanpoko pertsonentzat. Saioa hilerriko panteoietako estatuak arkatzez edo ikatzez esku hutsez marrazten ikastera egongo da zuzenduta.

Gainera, eguerdiko 12:00etan, Bizkaiko Elkarte Artistikoaren hiru rapsodak poesia errezitaldia eskainiko dute Kaperan. Irakurketarekin batera, Zuriñe De Diego (biolina) eta Miren De Diego (biola) artistek hainbat musika-pieza joko dituzte. Ekitaldiak 55 minutuko iraupena izango duela aurreikusten da.

Bilboko udal Hilerria Netflixek ekainean telebista-pantailetan estreinatuko duen “Intimidad” telesail berriaren agertokietako bat da. Laura Sarmiento eta Verónica Fernándezek sortutako telesaila grabatzeko hainbat gune laga zituen Bilbao Zerbitzuak-ek zenbait egunez. Zortzi kapitulu horiek 20 astez filmatu dira Bizkaiko 90 lekutan.

Yolanda Díez Bilboko Udaleko Alkateorde eta Osasun eta Kontsumo Zinegotzi Ordezkariak adierazi duenez, «beti da ilusionagarria proiektu garrantzitsuetan parte hartzea, zinemak, telebistak eta bestelako euskarriek maite duten Bilboko udal-hilerri ospetsuaren bidez, kasu honetan bezala”.

Itziar Ituño, Patricia López Arnaiz, Verónica Echegui, Ana Wagener, Emma Suárez eta Yune Nogueiras dira ekoizpenaren protagonistak, eta emakume politiko baten bideo sexual baten filtrazioak haien bizitzetan eragina izan duten lau emakumeren istorioa kontatzen du. Garai berriek sortzen duten babesgabetasunari buruzko seriea da, ikuspegi feministatik ikusita.